De Marker Wadden is een gloednieuw eilandenrijk in het Markermeer. Het is indrukwekkend wanneer je als land een stel nieuwe eilanden uit water laat verrijzen, dus voer zaterdag het zeilschip Abel Tasman naar de Marker Wadden voor een officiële opening. Het was mooie symboliek, varen op een schip met de naam Abel Tasman. Het voelde ook als een ontdekkingsreis. Zeker toen voormalig Vroege Vogels-presentator Andrea van Pol riep: “Land in zicht!” Aan de horizon blonk een dunne streep witgeel land: geen bomen, geen huizen, geen vuurtoren, niets. Louter land. Land waar alles nog mogelijk is.
Natuurmonumenten krijgt in 2020 het beheer over vijf eilanden, die samen de Marker Wadden vormen. Eén eiland is toegankelijk voor mensen, de andere vier zijn gereserveerd voor natuur. Tijdens de overtocht wapperde Roel Posthoorn, projectdirecteur Marker Wadden bij Natuurmonumenten, met een stel A4-blaadjes in de lucht: “Zeven jaar geleden bestond de Marker Wadden alleen nog maar op twee A4’tjes en straks zetten we voet aan wal.” Marc van den Tweel, directeur bij Natuurmonumenten, sprak over “Hollands glorie” en “Nederland in optima forma”. En boswachter André Donker noemde het “een vogelparadijs waar de kluten uit de lucht komen vallen”.
Gansbegaanbare eilanden
Het water van het Markerweer schitterde in de zon als folie. Lelystad kromp en langzaam groeide het streepje land aan de horizon uit tot grote zandbulten met hier en daar een kraan. Ineens besef je weer dat het Nederlandse landschap altijd beweegt: land verdwijnt en verschijnt. Het is woelig als de zee. Atlassen moeten bijna jaarlijks worden herzien. Altijd zijn er mensenhanden aan het bouwen en wroeten. Over elke stukje grond bestaat een idee.
Ook op de Marker Wadden. Er is 650 meter recreatiestrand, er is een haventje, er zijn wandelpaden, drie vogelkijkhutten en er komt een informatiecentrum en een kleine camping. Dat er niet zomaar bulten slib, klei en veen in het Markermeer zijn gestort, blijkt ook uit een opmerking van Hendrik Postma, directeur bij Boskalis. Volgens hem worden de eilanden “gansbegaanbaar” aangelegd. Een prachtig woord. Want er zijn natuurlijk ook grazers nodig – en dat zijn ganzen – want anders heb je hier in een ommezien bos, en dat is niet de bedoeling. Kortom: mens en natuur dansen met elkaar op de Marker Wadden.
Een echte kluut
Hoe open je eigenlijk een eiland? Gewoon, door aan een uitkijktoren een opgerolde banier te hangen en af te tellen (zie ook dit filmpje). Dan trek je aan een touw en rolt de banier naar beneden. Een levensgrote kluut verschijnt met de tekst ‘Welkom op de Marker Wadden’. Ondertussen scharrelt zo’n twintig meter verderop een echte kluut in een waddenlandschap. Het kan dus, iets op papier bedenken en dat de natuur zich daar dan ook aan houdt.
Het gezegde ‘God schiep de wereld, maar de Nederlanders maakten hun eigen land’ is rond 1650 ontstaan en is in 2018 weer actueel. Van den Tweel had er nog een aardige variant op. Hij noemde de kroeskoppelikaan, die in Zuid-Europa leeft, een droomsoort voor de Marker Wadden. “Dit is het perfecte landschap voor hem. En desnoods haal ik hem zelf.” Het was een grap, maar aan de horizon van die zin gloorde ook iets van een belofte.
Meer natuurblogs over eilanden
Wist je dat Rottumeroog ooit op Ibiza leek?
De mooiste zinnen over het ‘eilandgevoel’.
Hoe Vlieland verdween in zee…