Zeehonden, en dan vooral gewone zeehonden, hebben een vriendelijke uitstraling: rond koppie, zacht velletje, grote bruine kijkers. Ondanks dat uiterlijk zijn en blijven het roofdieren met een bek vol scherpe tanden. Maar zijn zeehonden ook gevaarlijk voor mensen? Zoogdierspecialist Jasja Dekker zocht het uit namens Roots.
De ene zeehond is de andere niet. De gewone zeehond, die met de ronde kop, is wat schuwer. Hij eet vooral bodemvissen en gaat mensen gewoonlijk uit de weg. De grijze zeehond, die wat groter is en een vierkantere kop heeft, is minder schuw. Hij eet relatief wat meer rondvis, maar soms ook vogels. Ze jagen dus op wat grotere en snellere prooien. Onderzoek van onderzoeksinstituut Imares, de Universiteit van Utrecht en het Nederlands Instituut van Onderzoek der Zee wijst uit dat grijze zeehonden zelfs op bruinvissen jagen.
(Uit)gelokt
Er is bij de zeehondenopvang Ecomare slechts één Nederlands geval bekend van een individuele grijze zeehond die aan mensen krabde en trok. Maar dit dier werd door sportduikers gelokt met vis. Uiteindelijk is deze zeehond door de overheid gevangen en losgelaten op een plek waar geen duikers komen.
In het nabije buitenland komt het vaker voor. Uit Ierland en Frankrijk komen al langer berichten van zwemmers die door grijze zeehonden werden lastig gevallen. In Ierland gaat het om een specifieke plek, dicht bij Dublin, waar de grijze zeehonden paren en jongen grootbrengen, maar waar ook erg veel zwemmers komen, vooral duikers. De meeste contacten bleven beperkt tot het knabbelen aan flippers. Wat hier ook speelde, was dat ook hier de grijze zeehonden regelmatig door vissers of toeristen werden gevoerd en zo hun natuurlijke schuwheid verloren.
Geen paniek, kijk ze aan
Op de stranden in de Gironde in Frankrijk werden afgelopen zomer zes zwemmers door grijze zeehonden gebeten of gekrabd. Ook hier ging het weer om plekken waar gepaard en gejongd werd, en die ineens in de zomer veel door zwemmers werden bezocht. Deze incidenten waren in elk geval reden voor de overheid om een voorlichtingscampagne te starten: niet zwemmen bij kolonies en geen dieren benaderen.
Samengevat: in Nederland zijn zover bekend nog nooit mensen echt aangevallen door zeehonden. Dat betekent niet dat we alleen nog maar in binnenwateren kunnen zwemmen. Maar gebruik bij het zwemmen in zee je gezonde verstand. Geef wilde zeezoogdieren de ruimte die ze nodig hebben. En het moge duidelijk zijn: voer ze nooit in de vrije natuur, want dat is vragen om moeilijkheden. En als je ze al zwemmend tegenkomt, raak niet in paniek. Draai naar ze toe en kijk ze aan. Dan gaan ze je uit de weg.
Lees ook:
- Het natuurblog van Edwin Giesbers over grijze zeehonden op Helgoland.
- De Brouwersdam is een heuse zeehond-drive-in. Andere ontdekking: vogelaars moeten in het najaar en de winter ook naar de deze vrijstaat.