Waarom heeft de lepelaar zo’n vreemde snavel?

Daniël Mulder

28 juli 2023 .

lepelaar

De snavel van de lepelaar heeft een nogal opmerkelijke vorm. Maar hoe gebruikt de lepelaar die wonderlijke snavel precies tijdens het zoeken naar voedsel?

Lepelaars zijn mooie en opvallende vogels om te zien. Ze hebben een prachtig wit verenkleed, een oranjegele vlek op de borst en ze hebben een dikke, afhangende kuif. Maar wat vooral opvalt is dat de vogel zo vreemd is gebekt.

lepelaar
Foto: Niels Kooyman

Zijn onder- en bovensnavel lijken namelijk op pollepels. Toch lepelt hij er niet echt zijn voedsel mee op. Hij gebruikt de gevoelige uiteinden – die zijn bedekt met honderden gevoelige cellen die de zogenaamde Orgaantjes van Herbst worden genoemd – om op de tast waterdiertjes te vinden.

Bij het zoeken naar eten opent hij zijn snavel een stukje en beweegt het uiteinde nee-schuddend en langzaam lopend door het water. Zodra hij een garnaal of stekelbaarsje voelt, klapt zijn snavel even dicht en verdwijnt het hapje naar binnen. Lepelaars kunnen dus eten zonder te kijken. Met hun bek voelen ze of er voedsel is. Daardoor kunnen ze ook in modderig water foerageren.

lepelaar zoekt voedsel
Lepelaar zoekt voedsel. Foto: Edwin Giesbers

Paspoort lepelaar

Naam: lepelaar (Platalea leucorodia).
Kenmerken: witte vogels met een typerende spatelvormige zwarte snavel met een smalle gele punt, waarmee ze door het water lepelen om voedsel te vangen. Jonge vogels hebben een vleeskleurige snavel.
Vlucht: vliegt met uitgestrekte poten en nek, zweeft soms op grote hoogte. Jonge vogels hebben zwarte vleugelpunten.
Leefgebied: kolonies op schorren, slikken en in plas-drasgebieden. Ze overwinteren langs de kust van Zuidwest-Europa, Mauritanië en Senegal.
Voedsel: visjes (vooral stekelbaars), waterinsecten en garnalen.
Nest: nest van riet en takken tussen riet of in boom. Vier eieren.
Bedreigingen: vos, visserij, minder wetlands langs de trekroute.

Meer leuke berichten over vogels

Foto bovenaan: Marcel van Kammen

HART VOOR DE NATUUR

Tips voor verantwoord fotograferen

...