In de serie “Uitgelicht” bespreekt een natuurfotograaf zijn of haar (recent gemaakte) foto. Deze keer een bijzonder onderwerp: een spin fotograferen. Roots fotoblogger Chris Ruijter vertelt. Zijn geheim: de catch-in focus techniek.
“Ik ken maar weinig mensen die enthousiast worden van een spin. De geringe aaibaarheidsfactor en ingebouwde menselijke angst zorgen ervoor dat menigeen al snel grijpt naar krant, pantoffel of de stofzuiger. Want deze spin zit vaak hoog tegen het plafond. Het liefst in een hoekje. En daar kom je het makkelijkst bij met een een lange stofzuigerslang. De grote trilspin (Pholcus phalangioides) hebben we het over. Een alleraardigst spinnetje dat je huis ontdoet van allerlei ongedierte en vaak roerloos zijn dagen slijt. Totdat je hem heel lichtjes even aanraakt. Dan weet je gelijk waar de naam vandaan komt. De spin begint dan hevig heen en weer te slingeren. Eigenlijk is het meer rondjes draaien, dan echt trillen…
De uitdaging
Neem eens de tijd om dit diertje goed te bekijken. Deze minispinnetjes dragen ook vaak nog wat eitjes bij zich. Aan een ‘normale’ macrolens heb je eigenlijk niet genoeg, bij een vergroting 1:1 lukt het bijna niet om alle details zichtbaar te maken. Daarbij komt dat ze vaak hoog in een hoekje zitten. Vaak staat er een kast of iets anders in de weg en kun je het huishoudtrapje niet kwijt, met onmogelijke houdingen en gewicht ‘boven je macht’ tot gevolg. Ook het gebrek aan licht daar bovenin (zelf creëer je nog eens extra schaduw op je onderwerp!) zorgt voor wat problemen. Doe je de ISO omhoog? Teveel ruis. Diafragma open zetten? Te weinig scherptediepte. Sluitertijd dan maar omlaag? Oeps. Door de lastige houding kun je de camera niet stilhouden! En dan ook nog letten op de achtergrond. Juist doordat ze vaak in een hoekje hangen, heb je al gauw een lelijke ‘streep’ van de overgang muur-plafond in beeld. Ook dat nog.
De aanpak
Hoe doe je dat dan? Bij het zien van dit soort kleins, in huis, heb ik een bepaalde hardware-setup en werkwijze die ik volg. Ten eerste schroef ik zoveel mogelijk vergroting op de camera. In mijn geval houdt dat in een set macro-tussenringen, een macro-extender en een macrolens. Mijn vergroting komt dan ongeveer tot 3:1. Op zich voldoende vergroting, echter, door al die buizen en lenzen op de camera kom ik nog meer licht tekort. Dat compenseer ik door het gebruik van een flitser, in dit geval een ‘losse’ flitser gemonteerd op de camera. Door het omhoog richten fungeert het plafond als diffuser en wordt de hele situatie egaal uitgelicht. Ook kun je door het vele licht de ISO mooi laag houden en je diafragma wat geknepen houden. Dat zit dan vaak zo tussen de f/11 en f/16.
Techniek
En dan, het máken van de foto. Het bepalen van de compositie. Doordat ik geen gebruik maak van een statief bij dit soort opnames is het überhaupt vinden van het diertje door je zoeker al een uitdaging. Live-view biedt dan soms uitkomst maar door de vertraging tussen ontspanknop en foto maken (die er toch altijd is) is het vaak nét niet goed. Vaak gebruik ik hier dan de catch-in focus techniek, die wordt ook wel trap-focus genoemd. Dat is een techniek waarbij je de vergroting instelt, de ontspanknop ingedrukt houdt en door middel van het kijken door je zoeker -en heen en weer bewegen- op zoek gaat naar het dier. De camera detecteert wanneer het middelpunt van het beeld ‘in-focus’ is en drukt af. Je camera moet deze functie uiteraard wel ondersteunen maar het is de moeite van het uitzoeken waard, ik heb al veel foto’s gemaakt met behulp van deze techniek die ik anders niet had kunnen maken.”
Tips van Chris
• Als de compositie van je spinnenfoto nog niet OK is, raak het diertje dan even heel lichtjes aan en het doet z’n best een andere houding voor je aan te nemen….
• Ook bij winderig weer kun je de catch-in focus techniek goed gebruiken om scherpe macro-opnames te maken. Stel de catch-in focus in, houdt je camera gericht op het diertje en het komt als vanzelf je beeld ‘in gewaaid’. Klik! Hebbes.
Kijk hier voor nog meer Uitgelichte foto’s
