Natuurommetje Baak: mozaïek in de Achterhoek

Daniël Mulder

3 oktober 2019 .

Rond het dorp Baak in de Achterhoek ligt de afwisselende Helmichroute. Voor Roots wandelt natuurfotograaf Niels Kooyman langs weilanden en door een lekker rommelig loofbos, compleet met waterpartijen en een statig landhuis.

Op een plein dat ook rotonde wil zijn, aan de voet van diezelfde kerk, start de Helmichroute. Een wandeling in drie varianten, zo laat een kaart aan de gevel van café Het Wapen van Baak zien. Ik ga voor de kortste. Een ommetje dat me al direct naar de rand van de bebouwing leidt, bij weides. Naast een boerderij met de typische bouwstijl van dit deel van de Achterhoek staat een monumentale Canadese populier. De omtrek van de stam is misschien wel de grootste van Nederland.

Achterhoek
De wandelroute volgt een rondgaande wal die begroeid is met paardenkastanjes en beuken, op de slotgracht ernaast glijden wilde eenden als op afstand bestuurde bootjes kriskras door de gevallen herfstbladeren. De aanwezige woerden doen continu pogingen wijfjeseenden te isoleren van de groep om zo een paar te vormen. Eenden hebben in deze maand het meest fraaie verenkleed, en het is wel duidelijk waarom. Gracht en wal dienden vroeger ter verdediging van een burcht, de geschiedenis gaat terug tot het jaar 1190. Nu staat in het bos aan de overzijde van het water een romantisch landhuis, Huize Baak, waar ik later voorlangs zal lopen.

Truc van de boswachter

Na het oversteken van de Vordenseweg loop ik ’t Hertenbosch in, een bescheiden bosgebied dat sinds 1890 eigendom is van de familie Helmich, naar wie de wandeling vernoemd is. ’t Hertenbosch staat bij liefhebbers bekend om de bijzondere flora, met soorten als Italiaanse aronskelk en groot heksenkruid. Een meer geschikte curiositeit voor oktober zijn de beuk en zomereik die in hetzelfde gat zijn geplant, rechts van het pad. Het is een truc van de boswachter om lange, rechte balken van eikenhout te kweken. De eik staat daarbij in de schaduw van de beuk, en groeit dan doelgericht omhoog.
Achterhoek
Midden in ’t Hertenbosch ligt een gegraven waterpartij, compleet met eilanden. Via bruggen kun je een vijverronde lopen; rond 1940 was dit een heuse toeristische attractie. Over een van die bruggen en een dijkje kom ik bij de rand van het bos. Ik volg rechtdoor een karaktervolle eikenlaan door grasland en sla dan rechtsaf, terug naar ’t Hertenbosch.

Als de wandeling weer naar het dorp leidt passeer ik het trots blinkende Huize Baak, ooit in het bezit van de graven van Gelre. Het huidige gebouw stamt uit 1738, de fundering van een oudere burcht werd deels hergebruikt. Terug in Baak voert een groep kauwen nog wat luchtacrobatiek uit rond de torenspits van de kerk. Een luchtig toetje.

Natuurommetje – Helmichroute Baak, rode route (2,8 km)

AchterhoekHet dorp Baak ligt in het noordwestelijk deel van de Achterhoek, op een steenworp van rivier de IJssel. In het open landschap rond de rivier staan oude boerderijen op zandruggen, aan de oostzijde van het dorp begint het karakteristieke Achterhoeks coulisselandschap, een mozaïek van landbouwgrond, landgoedbossen en eikenlanen.

De Helmichroute Baak start bij café Het Wapen van Baak, op het parkeerterrein naast het café staat een informatiebord over de Helmichroute. Deze is er in drie varianten. Roots liep het 2,8 km lange deel dat gemarkeerd is met rood geringde houten palen. Op de startlocatie is café Het Wapen van Baak, Wichmondseweg 30. Open: vanaf 11 uur. Ma en di gesloten.

Vind een natuurommetje bij jou in de buurt

Roots publiceert iedere maand een natuurommetje. Een overzicht van alle ommetjes vind je hier. Je kunt de gps-track van de route of de routekaart gratis downloaden. De complete reportage van dit ommetje vind je in het oktobernummer van Roots.

Foto’s: Niels Kooyman

HART VOOR DE NATUUR

Tips voor verantwoord fotograferen

...