Vlammende zwammen

Paul Bohre

13 december 2023 .

Weinig zwammen weten de winter zo op te fleuren als de gele trilzwam. Zolang het niet streng vriest, groeien deze vlammende zwammen glimmend aan de boom, en door hun opvallende felle kleur vallen ze al van grote afstand op.

Juist tijdens de donkere dagen in december is kleur in het bos schaars. De gele trilzwammen op de eiken springen dan ook meteen in het oog. Als grote gerimpelde gomballen hangen ze aan de dode takken. Het vruchtlichaam, tot wel 10 cm groot, bestaat uit geleiachtige lobben. Het voelt glad aan en is verrassend veerkrachtig. En zelfs na een beetje nachtvorst blijft hij lekker zacht, alsof er een natuurlijk antivries in zit. Sommige exemplaren zijn overigens niet geel maar opvallend knaloranje.

Vlammende zwammen
De gele trilzwam is een opvallende verschijning in de winter door hun felle gele of oranje kleur. Foto: Paul Böhre

Vlammende zwammen

Vooral in het duin is de gele trilzwam (Tremella mesenterica) wel vaker meer flammend oranje dan geel. De kleur is wordt bepaald door de leeftijd en het vochtgehalte. Als de gele trilzwam wat ouder is trekt hij langzaam bleek weg. Bij strenge vorst verdroogt de zwam en verschrompelt tot een taai donkeroranje velletje. Na de vorst en een regenbuitje kan hij zo weer opzwellen tot zijn oorspronkelijke vorm en krijgt hij weer meer kleur. Een taaie rakker dus, deze paddenstoel.

Parasiet

Hoe vriendelijk hij er ook uitziet, in feite is de gele trilzwam een parasiet. Hij haalt zijn voedingsstoffen niet uit het dode hout waar hij op vastgeplakt zit, maar uit de zwamvlok van het eikenschorszwammetje, een andere paddenstoel die op dood eikenhout leeft. En hij haalt uit dat arme zwammetje zoveel voedingstoffen dat die laatste amper nog tot vruchtzetting komt.

Geneesmiddel

De gele trilzwam wordt in Europa niet als een eetbare paddenstoel beschouwd, hoewel hij in het Verre Oosten voor consumptie wordt verzameld. Daar staat hij bekend als de “Yunnan golden fungus”. In Aziatische landen wordt hij ook als geneesmiddel gebruikt bij longaandoeningen. De paddenstoel bevat polysacchariden met hoestonderdrukkende, anti-astmatische, bloedsuiker normaliserende, ontstekings- en tumorgroei remmende eigenschappen.

De gele trilzwam is het gehele jaar door, maar vooral in voorjaar en late herfst/begin winter, te vinden op takken van loofbomen en struiken. De soort is algemeen in België en Nederland.

HART VOOR DE NATUUR

Tips voor verantwoord fotograferen

...