Minimalistisch fotografen is de kunst van het weglaten. Alleen dat laten zien wat echt belangrijk is. Het resultaat is vaak verbluffend esthetisch. Hoe pak je zoiets aan? Meester-minimalist en categoriewinnaar van de Roots Natuurfotowedstrijd 2020 Stefan Gerrits legt het uit.
” Less is more, of minder is meer. Daar gaat het eigenlijk om bij minimalistisch fotograferen. Het gaat dus over het vereenvoudigen, of het versimpelen, van de werkelijkheid door elementen en details te verwijderen tot een minimum dat nodig is om de aandacht direct op het onderwerp en alleen het onderwerp te krijgen. Het doel: de essentie van de foto te versterken.
Door een lager standpunt te kiezen, fotografeerde ik over de bosrand heen en kwam de laplanduil tegen een lichtbewolkte achtergrond beter tot uiting. Door vervolgens over te belichten is die achtergrond wit geworden.
Er zijn talloze tips hoe je beter, of wellicht anders, minimalistisch kunt fotograferen. Hier behandel ik er 3 die voor mij van essentieel belang zijn.
Simpel, simpeler, simpelst
Simpel is zeker niet saai. Het maakt een beeld vaak krachtiger en maakt dus meer emotie los. Het is dus belangrijk om er goed over na te denken wat nodig is voor een simpel, krachtig beeld, en wat je weg kunt laten voordat het inboet aan kracht en dus emotieloos dreigt te worden.
Ook hier weer een lager standpunt gekozen, plat op de grond zodat deze icarusblauwtjes alleen tegen een lichtblauwe lucht worden geplaatst en door de overbelichting wordt die lucht vervolgens wit. De icarusblauwtjes zijn bewust in een hoek geplaatst zodat alle lijnen goed zichtbaar zijn.
Lijnen en andere geometrische vormen
Leidende geometrische basisvormen, zoals hoeken, cirkels, maar ook lijnen worden geassocieerd met minimalisme. Probeer je compositie daarom te framen met slechts één basisvorm bijvoorbeeld een halve cirkel. Vormen en lijnen dragen ook bij aan het gevoel van schaal. Het gebruik van strikte herhaling, wel of niet in spiegelbeeld vorm, of symmetrie zorgt voor nog wat speelsheid en extra emotie.
Tijdens een bewolkte dag, twee weidebeekjuffers opwarmend. De basisvorm is een halve cirkel. Overbelicht om de licht blauwe tinten van de wolken en de lucht om te zetten in wit. Vervolgens de foto omgezet in zwart/wit om contrasten te versterken en het beeld te versimpelen.
Basisvorm: rechte lijn, centraal geplaatst. Een dwergblauwtje opwarmend in de opkomende zon, met een zwarte fototas als achtergrond, en behoorlijk onderbelicht.
Zelfde techniek als bij de weidebeekjuffers, overbelicht, en dezelfde geometrische vorm, een boog. Maar dit zijn heideblauwtjes en vanwege de mooie kleuren van deze vlinders de kleuren de kleuren gelaten.
Isolatie en negatieve ruimte
Een andere woord voor ‘isolatie’ met betrekking tot minimalistische fotografie is eigenlijk ‘sterker maken van de verbinding met het onderwerp’, maar dat bekt niet zo lekker. Omdat je kiest voor isolatie en het beeld daardoor weinig bevat, moet het onderwerp des te meer uitstralen. Dat kun je bereiken door voor onderwerpen te kiezen die bijvoorbeeld de fragiliteit van de natuur laten zien. Kwetsbare, moeilijk te fotograferen dieren, spreken tot de verbeelding en brengen daardoor meer emotie te weeg.
Negatieve ruimte, of openheid, geeft aan hoeveel bewegingsvrijheid het onderwerp heeft, oftewel ademruimte. Door te kiezen voor een grotere negatieve ruimte, wordt het beeld artistieker en versterk je de isolatie in het kwadraat. Als fotograaf wil ik juist dat bereiken. In de twee voorbeelden hieronder kun je dat goed zien:
Deze steenarend staat in diepe, verse, sneeuw, en door over te belichten wordt die sneeuw één witte, niet zichtbare, massa.
Een sneeuwhaas rent de foto in en heeft dus veel bewegingsvrijheid. Door over te belichten, worden sneeuwpatronen onzichtbaar en wordt de bewegingsruimte bij wijze van spreken vergroot.
Onderbelichten
Een belangrijk hulpmiddel bij minimalistisch fotograferen: onder- of overbelichten. Door onder of over te belichten verdwijnen storende, afleidende elementen. Alleen de essentie blijft over.”
De gewone vliegende eekhoorn komt zijn holletje pas uit als de zon onder is en door nog wat extra onder te belichten creëer je het gevoel van avond of nacht.
Bekijk nog meer inspirerende “Zo fotografeer je …” artikelen.
