Door al die regenbuien de laatste weken is het momenteel één groot paddenstoelenwalhalla. De foto’s van de bekende vliegenzwammen, russula’s en porseleinzwammen vliegen ons via de sociale media om de oren. Maar er zijn ook hele aparte paddenstoelen, in bijzondere gedaantes. Zoals de inktviszwam, peperbus en het nestzwammetje.
Een inktviszwam komt uit een ei, dat ook wel een duivelsei wordt genoemd. Foto Paul Böhre
Inktviszwam uit het ei
Eenvoudiger kan niet, de inktviszwam is net een inktvis die op zijn kop staat. De rode kleur maakt van deze stinkzwam een extra opvallende verschijning. De inktviszwam is een exoot die via wolstransporten vanuit Australië in de Franse Vogezen is beland. Van daaruit maakt deze paddenstoel een opmars door Europa. In 1973 is de soort voor het eerst in Nederland gezien. En extra bijzonder: ze groeien uit een ei dat ook wel duivelsei wordt genoemd.
Favoriete plek: op hopen houtsnippers of op vermolmd hout in wegbermen en loofbosranden. Te zien: zomer en herfst.
Het gestreept nestzwammetjes is een minuscuul klein paddenstoeltje, met heuse ‘eitjes’ in het nestje. Foto Paul Bohre
Gestreept nestzwammetje
Dit kleine bekervormige zwammetje lijkt sprekend op een vogelnestje waarin ‘eieren’ liggen. Wat je ziet zijn zilvergrijze peridiolen (verpakte sporenpakketjes) die er als eitjes uitzien. De ‘eitjes’ zitten met een draadje vast aan de bodem van de beker totdat ze door een vallende regendruppel worden weggeslingerd. Er zijn drie soorten nestzwammen in Nederland waarvan twee redelijk algemeen: gestreept nestzwammetje en bleek nestzwammetje.
Favoriete plek: op stammen, stronken, takken van loofhout. Te zien: herfst en winter.
Geweizwammetjes vind je als het niet al te koud wordt tot diep in de winter. Foto Paul Böhre
Tak of geweizwam
Hoe simpel wil je het hebben? Deze is niet te verwarren met een andere soort en het tot zeven centimeter grootte vruchtlichaam is vertakt als een gewei van een edelhert. Er zijn ook mensen die er een tak in zien. De witte kleur op dit zwammetje komt doordat het is bedekt met sporen. Het zwammetje wordt steeds zwarter wanneer de sporen verdwijnen.
Favoriete plek: leeft op dode takken, stronken van loofbomen en houtsnippers . Te zien: het hele jaar door.
De peperbus lijkt zoals de naam al zegt met al die gaatjes op een ouderwetse peperbus. Foto Paul Böhre
Zeldzame peperbus
is een in Nederland vrij zeldzame paddenstoel met 5 tot 12 stervormig uitgespreide slippen en een bolletje waarin de sporen zitten. Het is de enige soort van het geslacht Myriostoma en nauw verwant aan het geslacht Aardster (Geastrum) binnen de gemeenschappelijke familie Geastraceae. Door de vele sporenopeningen in het bolletje en de steeltjes onder het bolletje is de peperbus goed van andere aardsterren te onderscheiden.
De peperbus is internationaal wijdverbreid maar toch zeer zeldzaam omdat de soort in heel kleine aantallen voorkomt en soms jarenlang niet wordt waargenomen. De soort staat in 12 Europese landen op de Rode Lijst.
Favoriete plek: op droger plaatsen in kalkrijke duinen. Vaak onder iepen. Te zien: september tot november.
De zwavelzwam kan heel groot worden en uiteindelijk meer dan tien kilo wegen. Foto Paul Böhre
Reusachtige zwavelzwam
De zwavelzwam is een geslacht van zwammen uit de familie Fomitopsidaceae. Het is een parasitaire zwam die onder andere op eiken groeit. Het is een heldergele tot baksteenrode zwam, die met name oude eikenbomen aanvalt in de zomer en vroege herfst. In het Engels heet de zwavelzwam Chicken of the woods, want de textuur en smaak doen inderdaad erg aan kip denken.
Favoriete plek: de zwam groeit echter ook op ander loofhout, en op eucalyptusbomen.
Roots geeft je tips voor het fotograferen van paddenstoelen.
Broodje aap of niet? Vind je paddenstoelen alleen in de herfst?
Nu in de winkel: de nieuwe Roots november, boordevol artikelen, onder andere over paddenstoelenweetjes en prachtige herfstwandelroutes.
Foto bovenaan: inktviszwam, foto Paul Böhre.
