Tijdens dit bijna 6 kilometer lange ommetje door het Drentse Bargerveen ziet Roots-redacteur Daniël Mulder zompige veenmossen, donkergele herfsttinten én duizenden spreeuwen die een ‘black sun’ vormen aan de hemel.
November. Warme herfsttinten, maar het voelt als winter. Een leisteengrijze hemel. Aan de horizon, die in het Drentse Bargerveen altijd ver weg is, verzamelt zich de schemer. Deze kou komt aangewaaid uit het Hoge Noorden waar de winter zich inmiddels heeft uitgerekt als een dier dat in winterslaap heeft gelegen. Stram, stroef, hongerig.
De spreeuwen wachten niet op die ijzige adem, die trekken vanuit noordelijke streken zuidwaarts en zien onderweg Nederland liggen. Zo’n 30 miljoen spreeuwen met een gloed van paars en groen, bespikkeld met witte stippen, doen mee aan de najaarstrek. Ze overwinteren hier of vliegen verder naar bijvoorbeeld België en Frankrijk.
Spreeuwenwolk. Foto: Danny Slijfer
Het Bargerveen is een van de grootst slaapplekken voor spreeuwen van Nederland. Spreeuwen kunnen – even voor ze naar hun slaapplaats vliegen – enorme groepen vormen, soms tot wel een kwart miljoen, bleek uit een telling in het Bargerveen. Zo’n spreeuwenwolk wordt ook wel ‘black sun’ genoemd. Adembenemend is het om zo’n hypnotiserende vogelwolk, veranderlijk als kwikzilver, door het luchtruim te volgen.
Erik Bloeming werkt als boswachter bij Staatsbosbeheer in het Bargerveen, dat onderdeel is van natuurgebied Veenland. Bloeming is een vogelliefhebber en hij vertelt dat de spreeuwen een nieuwe slaapplek hebben ontdekt. “Ze zitten vooral aan oostkant, bij de Duitse grens, maar je kunt ze nu ook zien aan de westkant.”
Een heilige snipper
Het Bargerveen ten oosten van Emmen aan de grens bij Duitsland is een restant van wat ooit het Bourtangerveen was: een 3.000 km2 tellend hoogveengebied, groter dan de provincie Drenthe. Door de mens, die behoefte had aan warmte, is veel hoogveen verdwenen: als turf (gedroogd veen) in kachels. Een snipper hoogveen is echter intact gebleven, omdat steenkool de plek innam van het ‘bruine goud’.
Hoe groot is die snipper eigenlijk, vraag ik Bloeming. “Stel je een vak voor van ongeveer 100 bij 100 meter, dat is dus het enige stukje intact levend hoogveen wat nog over is. Onderling noemen we dit het heilige vak. Per jaar groeit het heel langzaam. Bij routepunt 05 kijk je uit over dit bijzondere stukje Bargerveen.”
Meer lezen over de natuur in Bargerveen?
In de Roots van november vind je de complete reportage, inclusief routekaart en natuurhotspots langs het wandelpad. Bestel het nummer online, je krijgt het zonder verzendkosten thuisgestuurd.
Zin in nog een ommetje?
- Voor dit natuurommetje verkent Roots de Helderse Duinen onder Den Helder en Huisduinen. Je vindt hier niet alleen een weids landschap en diverse vergezichten. In november geniet je ook nog van de vogeltrek met vinken, sijsjes en graspiepers.
- Een overzicht van al onze natuurommetjes vind je hier.
