De ontdekking van de natuur zag in februari dit jaar het levenslicht. Nu – acht maanden – na het verschijnen van het boek, wint het boek de Jan Wolkers Prijs. Dit werd bekendgemaakt in het radioprogramma Vroege Vogels. De Jan Wolkers Prijs is een jaarlijks initiatief van Vroege Vogels, het Wereld Natuur Fonds en de Volkskrant. Alle ‘groene’ boeken komen voor de bekroning in aanmerking. Of het nu een roman, dichtbundel, kinderboek of (semi-) wetenschappelijk werk is.
Auteur en samensteller Hans Mulder beschreef speciaal voor Roots in het kort acht afbeeldingen uit het boek.Wij geven jullie alvast een klein voorproefje en delen twee stukken en prenten uit het boek.
Tekst Hans Mulder Herkomst illustraties Allard Pierson, de collecties van de Universiteit van Amsterdam
Tropen in Amsterdam
De Amsterdamse hortus botanicus kreeg rond 1685 als een van de eerste botanische tuinen ter wereld een tropische kas. Vanaf dat moment konden planten die normaal gesproken in een warm en vochtig klimaat groeien ook in Nederland worden gekweekt. De bezoeker van de tuin kon de planten en bomen uit tropische gebieden met eigen ogen zien. Voor de negenbandige Moninckx-atlas schilderen Maria en Jan Moninckx 425 planten uit de Amsterdamse hortus. Veel ervan waren nieuw voor de Europeaan van de 17e eeuw. Deze Oost-Indische kers is in Nederland overigens allang niet meer exotisch.
Oost-Indische kers, aquarel in de Moninckx-atlas (ca. 1688), vol. 1, pl. 2
Nederlandse vogelen
De graveurs en uitgevers Christiaan Sepp en diens zoon Jan Christiaan waren van groot belang voor het populariseren van de inheemse natuur. Nadat ze hadden gepubliceerd over de insecten in Beschouwing der wonderen Gods (1762) begonnen ze aan een onderneming met predikant en natuurgeleerde Cornelius Nozeman: de Nederlandsche vogelen (1770-1829). Dit kostbare project, dat de initiatoren ervan ruimschoots zou overleven, telde uiteindelijk 250 in Nederland levende vogels, gepresenteerd in vijf banden in groot folio. De mannen begonnen met de beschrijving van de in Nederland broedende vogels, wat betekende dat er naast een afbeelding van de vogel vaak ook een van het nest werd getoond. Later werd deze aanpak losgelaten en werden ook trekvogels beschreven.
Wielewaal, ingekleurde ets in Cornelius Nozeman, Nederlandsche vogelen (1770-1829), vol. 1, pl. 18
Over de auteur
Historicus Hans Mulder werkt als conservator natuurlijke historie van het Allard Pierson, de collecties van de Universiteit van Amsterdam. Hij publiceert en doceert over de geschiedenis van het boek en over hoe in de westerse samenleving de kijk op de natuur in de loop der tijd veranderde.
De ontdekking van de natuur, Hans Mulder Terra, 256 pagina’s, € 49,95.
Nog meer over deze prachtige publicatie vind je in het februarinummer van Roots. Bestel deze eenvoudig online.