Reuzenbomen bieden voedsel en schuilplekken aan talloze dieren. Ze produceren gigantische hoeveelheden zuurstof en binden enorm veel kooldioxide. De grootste natuurlijke wolkenkrabbers vind je, spoiler alert, niet hier om de hoek. Roots zocht uit waar wel, en wat nu écht de tien allerhoogste bomen van de wereld zijn. Daarbij geldt: prijkt een boomsoort al in de top 10 dankzij een individuele reus? Dan komen zijn broers niet meer in aanmerking voor een plekje in deze eervolle lijst – hoe imposant hoog ze ook zijn.
1. Kustmammoetboom (Sequoia sempervirens) – 115,9 meter
Voor de ijstijd kwam de kustmammoetboom voor over het hele noordelijke halfrond. Nu vind je hem alleen nog in het westen van Noord-Amerika. Daar werd hij en masse gekapt, maar inmiddels staat hij officieel geregistreerd als bedreigde soort. Het hoogste exemplaar, en dus ’s werelds allerhoogste boom, staat in Californië. Hij werd ontdekt in 2006 en kreeg meteen maar de naam ‘Hyperion’ – naar één van de Griekse titanen, en letterlijk vertaald ‘de hoogste’. Een terechte naam, zo bleek toen hij werd gemeten in 2007. Met zijn 115,9 meter stootte hij zijn voorganger van de troon – zijn stam heeft een diameter van maar liefst 4.84 meter. Hyperion is naar schatting zo’n 900 jaar oud en bevindt zich in goed gezelschap tussen de andere reuzen in dat magische bos….
Sinds eind juli 2022 mogen bezoekers niet meer in de buurt van Hyperion komen, zo meldde CNN op 1 augustus. Hij had te lijden onder zijn populariteit – een gevolg van aandacht van o.a. en bloggers en reisjournalisten. Het gebied rondom Hyperion werd daardoor beschadigd, aldus de website van Redwood National Park. Vandaar dat het park een dringend beroep doet op de bezoekers: “As a visitor, you must decide if you will be part of the preservation of this unique landscape – or will you be part of its destruction?”. De straf als bezoekers het verbod negeren: minstens 5.000 dollar boete en tot 6 maanden gevangenisstraf.
2. Gele meranti (Shorea faguetiana) – 100,8 meter
In de regenwouden van Maleisisch Borneo staat de – vrij verse – nummer twee van deze lijst: de gele meranti. Het is de hoogste tropische boom én de hoogste bloeiende boom. Dit exemplaar werd vanuit het vliegtuig gespot. Een lokale klimmer trotseerde begin vorig jaar de wind en bepaalde de exacte hoogte: liefst 100,8 meter. Hij kreeg de toepasselijke naam ‘Menara’; ‘toren’ in het Maleisisch. Eén van de wetenschappers noemde hem “een gigantische paardenbloem”. Een treffende vergelijking, zoals je ziet in deze animatie en op het filmpje hieronder. Al is hij wél een tikje zwaarder dan een paardenbloem. Liefst 81.500 kilogram weegt hij om precies te zijn – slechts 5% daarvan zit in de top.
3. Australische bergeucalyptus (Eucalyptus regnans) – 100,5 meter
Nummer drie uit deze top 10 is een Australische bergeucalyptus. Het hoogst bekende exemplaar staat op Tasmanië en passeert net als de nummers één en twee van deze lijst de honderd meter. Hij meet 100,5 meter en kreeg de naam ‘Centurion’. Bosbranden brandden vorig jaar een behoorlijk gat in zijn stam, maar ‘he’s still standing‘. Wellicht stoot deze Australische reus de Amerikaanse gigant wel van zijn troon: hij groeit liefst vijfmaal zo hard. Alleen gaat hij ook veel eerder dood: zijn maximumleeftijd ligt rond de vijfhonderd jaar. Of, zoals de Amerikaanse bioloog George Koch het zei tegen een journalist van de BBC: “They just live fast and die young”.
4. Douglasspar (Pseudotsuga menziesii) – 99,6 meter
De vierde reus onder de bomen behoort tot de dennenfamilie: een douglasspar. De hoogste douglasspar staat in de Amerikaanse staat Oregon en kreeg de naam ‘Doerner Fir’. In 2010 mat hij 99,6 meter. Daarmee is hij niet de hoogste van de wereld. Eén van z’n broers mag zich wél de hoogste boom van Nederland noemen. Dat exemplaar meet zo’n 50 meter en staat in het Paleispark bij Paleis het Loo in Apeldoorn.
5. Sitkaspar (Pseudotsuga sitchensis) – 96,7 meter
Ook op de vijfde plek in deze top 10 van hoogste bomen staat een spar: de sitkaspar. Je ziet deze boomsoort vooral in de kuststreken van westelijk Noord-Amerika. Het hoogste exemplaar werd in 2001 ontdekt in Californië. Volgens de laatst bekende meting in 2007 mat hij 96,7 meter en was zijn top ook nog levend, altijd maar de vraag bij een spar. Met die lengte biedt ‘Raven’s Tower’ zoals hij heet vast veel fijne plekjes aan heel wat dieren – afgaande op deze mooie infographic van een sitkaspar.
6. Mammoetboom (Sequoiadendron giganteum) – 95,8 meter
Nummer zes van de hoogste bomen is nauw verwant aan de nummer één van deze lijst. Het is de reuzensequoia, beter bekend als mammoetboom. Qua hoogte staat deze boomsoort niet aan kop, qua omvang wel. Het allergrootste exemplaar – en daarmee het grootste levende organisme – is ‘General Sherman’. De allerhoogste mammoetboom gaat naamloos door het leven maar bevindt zich net als ‘General Sherman’ in Sequioa National Park – op de video hieronder zie je het vanuit de lucht. Volgens de laatst bekende meting in 2013 mat deze hoogste mammoetboom 95,8 meter. Deze bomen kunnen wel zo’n 3400 jaar oud worden dus wie weet hoe hoog deze nog zal worden.
In september 2021 werd General Sherman ingepakt in brandwerend materiaal om ‘m te beschermen tegen een enorme bosbrand (‘KNP Complex’ genoemd). Met succes: hij overleefde de verwoestende bosbrand die pas op 16 december compleet was bedwongen.
7. Blauwe gomboom (Eucalyptus globulus) – 92 meter
De tweede eucalyptusboom in de top 10 hoogste bomen is de blauwe gomboom. Het hoogste exemplaar bevindt zich in Denison Valley op Tasmanië. Zijn hoogte werd in 2019 bepaald tijdens een beklimming, je ziet het hieronder op beeld. De liefst 92 meter meter hoge reus kreeg de naam ‘Neeminah Loggorale Meena’, wat ‘moeder en dochter’ betekent in een Aboriginal taal.
8. Suikereucalyptus (Eucalyptus viminalis) – 91,3 meter
Ook op plek acht staat een eucalyptus, en wel de suikereucalyptus. Koala’s zijn dol op deze reus vanwege zijn hoge suikergehalte. Zijn Engelse bijnaam luidt ‘white knight’ en verwijst wel naar zijn indrukwekkende statuur. De hoogst bekende suikereucalyptus mat 91,3 meter in 2016. Hij was toen kennelijk wel in slechte conditie, dus het is de vraag of hij nog overeind staat. Maar zo niet, dan is er vast een andere witte ridder die zijn lengte inmiddels evenaart…
9. Angelim (Dinizia excelsia) – 88,5 meter
Op de negende plek staat een verrassende reus uit het regenwoud: een angelim. Dit exemplaar – je ziet ‘m hieronder op beeld – werd vanuit de lucht gespot in het Paru State Forest in het noorden van Brazilië. Wetenschappers spoorden ‘m tijdens een Amazone expeditie in 2019 op en bevestigden zijn enorme hoogte: 88,5 meter.
10. ‘Alpine ash’ (Eucalyptus delegatensis) – 87,9 meter
Als hekkensluiter weer een eucalyptusboom: de ‘Alpine ash’, zoals hij in het Engels heet. Deze reus bevindt zich in de Florentine Valley op Tasmanië, een vallei die bekend staat om zijn oude bossen. Het moet een machtig mooi gezicht zijn als deze reus met zijn grijze bast en grijsgroene bladeren bloeit met mooie witte bloemen…
Meer lezen over deze giganten
- National Geographic legde de beklimming van de nummer één ‘Hyperion’ vast in de documentaire ‘Climbing Redwood Giants’ – en hier zie je de meting in 2007. Het wetenschappelijke artikel over nummer twee ‘Menara’ verscheen in Frontiers in Forests and Global Change. De bergeucalyptus staat weliswaar ‘maar’ op plek drie, maar kreeg van de BBC wel deze mooie ode.
- Tasmanië biedt plek aan behoorlijk wat reuzeneucalyptussen. Sinds deze zomer worden die – met GPS-data – genoteerd in ‘The three Projects’.
- Hoeveel zuurstof maakt een hectare regenwoud per jaar?
- Wandel langs wereldbomen in bomenpark Poort Bulten in Overijssel.
BEELDEN : GETTY IMAGES
Meer top 10’s
Disclaimer
Deze specifieke reuzen zijn niet allemaal op hetzelfde moment gemeten. Bovendien zijn de laatst bekende metingen van sommigen best gedateerd. Inmiddels zijn die reuzen dus nog hoger. Of misschien wel minder hoog, omdat hun top het begaf in een storm, om maar wat te noemen. Tel daarbij op dat er om de zoveel tijd een nieuwe recordhouder wordt ontdekt en je weet: deze top 10 is niet in ijzer gegoten.