Al een paar weken verblijft er in de haven van Oudeschild op Texel een zeldzame zwarte zeekoet. Vogelaars die naar Texel gaan, nemen als eerste hier een kijkje om een glimp of meer op te vangen van dit energieke mini-zeekoetje. De vogel kleurt vanaf februari-maart richting zomerkleed: prachtig zwart met grote witte vleugelvlekken.
Het is niet apart dat deze zwarte zeekoet hier helemaal alleen ronddobbert. Buiten het broedseizoen leven zwarte zeekoeten namelijk vaak alleen of in paartjes. Later, in het voorjaar en in de zomer, komen ze wel samen in hun foerageergebieden. Ze hebben dan een zwart lichaam met zwarte snavel, witte vlek op de vleugel, rode poten. Het is bijzonder dat deze zwarte zeekoet zo lang is gebleven, en dat zijn winterkleed nu over is gegaan op zijn prachtige zomerkleed.
De vogel in de haven van Oudeschild was eerst in winterkleed. Kenmerkend zijn de ronde witte vlekken op de vleugels, rode binnensnavel en rode poten. Foto: Paul Böhre
2,5 minuut onder water
Wie in de haven van Oudeschild aankomt, ziet de vogel steeds duiken in relatief ondiep water. Vaak dus ook best dicht langs de kant. Het voedsel bestaat uit kleine visjes, kreeftachtigen en andere zeediertjes. Grappig om te zien is vooral dat ze steeds onder wat hun vleugels gebruiken om te zwemmen. Soms is hij zomaar uren pleite. Ze kunnen maximaal 2.5 minuut onder water blijven, maar meestal duiken ze 25-40 seconden onder. Kleinere prooien worden onder water doorgeslikt, maar grotere prooien, die over dwars in de snavel worden vastgehouden, worden aan het oppervlak opgepeuzeld.
Een zwarte zeekoet meet slechts 30 cm, en dat is best klein. Hier mooi te vergelijken met een meerkoet. Foto: Paul Böhre
Kolonies van 10,000 paar
Later winter zal de vogel uiteindelijk toch richting zijn broedgebied verdwijnen. Hoewel ze pas een partner gaan zoeken als ze 4 jaar oud zijn. Ze broeden in kolonies die groter worden naarmate men noordelijker komt omdat daar meer voedsel aanwezig is. De grootste kolonies bestaan uit 10,000 broedpaar. Ze maken hun nest op rotskusten. De nesten worden gemaakt van steentjes, schelpen, zeewier, maar soms worden de eieren ook gewoon op de kale rots gelegd. Er worden maximaal twee eieren gelegd en beide ouders wisselen elkaar af gedurende de broedperiode die ongeveer een maand duurt. De andere ouder kan dan eten zoeken. Zodra het ei uitgekomen is blijven de ouders elkaar afwisselen, waarbij telkens één ouder bij het jong blijft, terwijl de ander voedsel zoekt voor het jong. De jongen vliegen na 1 tot 2 maanden uit, waarna ze het open water opzoeken waar ze voor zichzelf moeten zorgen totdat ze kunnen vliegen. Jonge vogels willen nog weleens ver weg zwerven, tot Texel aan toe dus. De totale wereldpopulatie wordt geschat op 400,000 tot 700,000 vogels.
Zwarte zeekoeten vliegen normaal gesproken met snelheden van ongeveer 20 kilometer per uur. Foto: Paul Böhre
Zwarte zeekoet op Texel kleurt nu echt zwart
De zwarte zeekoet is een zeldzame vogel in Nederland, hoewel hij steeds vaker voor onze kust wordt gezien. Andere plekken waar je hem soms tegen kunt komen: de havens van Terschelling, IJmuiden en langs de Brouwersdam. In het najaar worden langstrekkende zwarte zeekoeten vooral gemeld vanaf de Waddeneilanden. Wie hem goed met een verrekijker bekijkt ziet uiteindelijk ook zijn rode poten en een rode binnensnavel. Prachtig beestje!
- Check Waarneming.nl om te zien waar de zwarte zeekoet recent is waargenomen.
- Vorige winter spoelden er opvallen veel papegaaiduikers aan.
- Vind je vogels kijken leuk, bestel dan eens het Roots Vogelmagazine.
- Wil je een keer met Roots vogels kijken op Texel, dat kan. Check Roots vogelweekend of reis. Let op: voor het april 2023 weekend laatste twee plekken!
Foto bovenaan het artikel: zwarte zeekoet afgelopen maandag in de haven van Oudeschild op Texel. Foto: Paul Böhre.
