In een ver verleden huisden er rovers op het heuvelachtige landgoed De Paltz bij Soesterberg. Nu kom je er onder meer goudhaantjes en een mammoetboom tegen. Ontdek zelf dit bijzondere landgoed met het natuurommetje dat journalist Gemma Venhuizen maakte voor Roots.
‘Het landschap doet bijna on-Nederlands aan’, staat op het informatiepaneel bij de ingang van landgoed De Paltz. Hoewel die woorden algauw clichématig klinken, zijn ze hier op hun plaats. Het zachte strijklicht, de hellingen en de geur van warm naaldhout geven dit dal bij het Utrechtse Soesterberg een zuidelijk tintje.
Landgoed De Paltz ligt op de zuidflank van de Soesterberg, een uitloper van de Utrechtse Heuvelrug. Het gebied is zo reliëfrijk omdat in de een-na-laatste ijstijd, het Saalien (pakweg 230.000 tot 125.000 jaar geleden), gletsjerijstongen vanuit Scandinavië het landschap deels omhoog hebben geduwd tot stuwwallen.
Van beukenlaan naar mammoetboom
Reliëfrijk is de route in ieder geval. Vanuit het open dal met z’n grassige hellingen – een groot deel van de bomen is gekapt – voert het pad heuvelopwaarts, een sparrenbosje in. En dan, opeens: een klinkerstraat. De waaiervormige bestrating van deze Hoofdlaan is bedacht door Egbertus Sijbolt Raatjes, die het landgoed vanaf 1980 stukje bij beetje aankocht.
De centrale beukenlaan met drie rijen beuken aan weerszijden biedt een mooi uitkijkje op het grote witte huis, dat tegenwoordig dienstdoet als kunstcentrum, én een indrukwekkend grote boom: een mammoetboom (Sequoiadendron giganteum). Via een laantje met leilindes komt de route weer op de Hoofdlaan uit. Het loont de moeite om even over de klinkerweg op en neer naar het witte huis te wandelen.
Piepende wieltjes
De naam ‘De Paltz’ verwijst naar de geboortestreek (Rijnland-Pfalz) van Duitse arbeiders die hier in de zeventiende eeuw woonden. In die tijd was er weinig voornaams aan de plek. Het middeleeuwse buurtschap Hees was net verdwenen, de akkertjes raakten verstopt onder het zand. Alleen een herberg bleef nog over. Die deed dienst als uitvalsbasis voor een roversbende.
Van dat roversverleden is nu niets meer terug te vinden; zelfs het koetshuis op De Paltz oogt als een voorname villa. Een mooi kronkelig paadje voert door een naaldbos vol douglassparren, fijnspar en taxusstruiken – de diversiteit aan naaldbomen is zo groot dat het haast een pinetum lijkt, een botanische tuin speciaal voor naaldbomen. Tussen de sparrentakken klinkt het geluid van piepende wieltjes: een goudhaantje.
Op naar landgoed De Paltz
Het start- en eindpunt van dit natuurommetje is bij de parkeerplaats aan de Verlengde Paltzerweg te Soest (net voorbij de ingang van Park Vliegbasis Soesterberg, op de plek waar de ‘fietsstraat’ begint). De route is aangegeven met gele strepen op groene paaltjes en is 3,4 kilometer lang. De gratis gps-track en de routekaart (zonder beschrijving) vind je op onze website. Meer info: utrechtslandschap.nl.
- Nog meer buitenlandgevoel ervaren? Check dan ook onze wandelroute langs de Gulp in Limburg.
- Meer zin in een vleugje Afrika? Dan is deze wandeling echt iets voor jou.
Foto’s: Paulien Bunskoek