De afgelopen jaren waren de zomers in Nederland uitzonderlijk: óf droogte en natuurbranden teisterden de natuur, óf er viel zoveel regen dat er voor enorme overstromingen ontstonden. Ook deze zomer start warm en droog. Roots blikt terug en stelt de vraag: is het milde Hollandse zomerweer verleden tijd?
De eerste grote natuurbrand van 2022 was op 24 april in nationaal park De Sallandse Heuvelrug. De brand brak uit op de Holterberg. In het natuurgebied tussen het Overijsselse Holten en Nijverdal ging een heidegebied ter grootte van zo’n veertig voetbalvelden in vlammen op. Nederland heeft de laatste jaren vaker te kampen gehad met grote natuurbranden, zeker in de droge zomers van 2018, 2019 en 2020.
Hoogveengebied de Deurnsche Peel in Noord-Brabant meet 12 km2. In april 2020 legde een grote natuurbrand 7,1 km2 in de as. Foto: Getty Images
Vlammenzee
Door veranderingen in het klimaat krijgt Nederland meer te maken met droogte en hitte. Ook waait er mogelijk vaker een droge oostenwind. Die combinatie vergroot de kans op natuurbranden. Kleine natuurbranden zijn niet per se slecht voor de natuur, maar als er grote stukken in de vlammenzee verdwijnen is dat wel schadelijk, zeker in een klein land als Nederland. Jelmer Dam, Landelijk Coördinator Natuurbrandbeheersing van Brandweer Nederland, waarschuwt dat Nederland niet goed is voorbereid op de toename van hevige natuurbranden door klimaatverandering. Hij pleit daarom voor een landelijke aanpak van natuurbranden, vergelijkbaar met de aanpak van hoogwater.
Kijk op klimaateffectatlas.nl om de invloed van klimaatverandering te zien op de natuurbranden in Nederland.
Opdrogend landschap
De zomer van 2018 was extreem droog. De oorzaak: in juni en juli regende het heel weinig. En door het zonnige weer tussen april en september verdampte er ook veel water. Niet alleen de natuur heeft daar last van – door de droogte zijn er bijvoorbeeld minder insecten en dat heeft weer invloed op bijvoorbeeld weidevogels die hun jongen voeren met insecten – ook de mens zucht onder de droogte. Landbouwgewassen verdorren omdat er door watertekorten niet gesproeid mag worden, schepen kunnen niet meer goed varen door de lage waterstand in de rivieren en drinkwater wordt schaars. Naar schatting liep in 2018 de schade door droogte op tot 2 miljard euro.
Het KNMI houdt de droogte en de neerslag in de gaten. Bekijk de grafiek en zie dat ook 2022 alweer een droge zomer lijkt te worden.
Een kudde schapen loopt in de zomer over een zandweg waarbij grote stofwolken ontstaan. Foto: Getty Images
Hollands zomerweer passé?
Is de Hollandse kwakkelzomer dan verleden tijd? Volgens het KNMI niet. Een droge zomer zoals die van 2018 kwam in de extreme klimaatscenario’s van het KNMI eens in de dertig voor, nu eens in de tien jaar. In De staat van ons klimaat lees je meer over het Nederlandse weer in tijden van klimaatverandering.
Het complete artikel dat Roots schreef over de trends in het zomerweer vind je in het extra dikke zomernummer. Deze bestel je eenvoudig online. Binnen Nederland betaal je geen verzendkosten.”
Meer interessante artikelen over het weer
- Zijn natuurbranden gevaarlijk of goed voor de natuur?
- Wat te doen bij onweer tijdens het wandelen…
- Al het leven op onze planeet heeft zijn bestaan te danken aan de zon. Lees verder over de magie van onze moederster.
Foto bovenaan: Ivo Gillissen
