Cees van Kempen: ‘Wolven filmen is gekmakend moeilijk’

Duizend dagen veldwerk in de bossen van Nederland en Duitsland zitten er in de anderhalf uur durende bioscoopfilm Wolf, die vanaf 15 september in de bioscoop is te zien. Roots sprak met de maker, natuurfilmer Cees van Kempen. “Soms waren we weken in het bos zonder ook maar een glimp van een wolf op te vangen.”

Het is een ontroerende scéne in de film Wolf en natuurfilmer Cees van Kempen was er getuige van. Op een bospad werpt een wolf met de naam Scout, het hoofdpersonage uit de film, een laatste blik op zijn ouders. Hij verlaat de roedel om elders een eigen gezin te stichten. Dan dribbelt Scout het bospad af richting de camera. Op de achtergrond kijkt zijn moeder hem na. “Vermomd als boom zat ik tussen de dennen te filmen en Scout passeerde mij op zo’n 13 meter afstand”, vertelt Van Kempen. “Het lijkt of de wolven mij niet in de gaten hebben, maar als je goed kijkt, zie je dat de vader snuffelt om in kaart te brengen wie hier heeft gelopen. En de moeder lijkt naar de vertrekkende Scout te kijken, maar waarschijnlijk kijkt ze langs hem heen naar mij. Ze hadden door dat ik daar stond.”

Wolf ‘Scout’ loopt het bospad af.

Wachten op de wolf

Toen Van Kempen dit shot maakte was hij net goed en wel bezig met zijn film. Ook maakte hij in diezelfde periode een opname van spelende pups op het bospad. “Pas achteraf besefte ik hoeveel geluk ik toen had. Ik dacht zelfs even: wolven filmen is helemaal niet zo lastig. Maar daarna kwamen de maanden dat ik geregeld heb gedacht: waar ben ik in hemelsnaam aan begonnen? Wolven filmen is gekmakend moeilijk.”

Natuurfilmer Cees van Kempen: “Ik hoop oprecht dat mensen na de film beseffen dat het een ander dier is dan ze vooraf hadden gedacht. De wolf is gewoon echt een mooi dier.”

De filmmaker geeft een voorbeeld. “Wekenlang bivakkeerden we rond een bosvak van iets minder dan 1 km2. In dat relatief kleine gebied zaten twee volwassen wolven met hun pups en vier jaarlingen. Dat wisten we zeker aan de hand van sporen. Ons team zat dagelijks bij dat bosvak te wachten. We hadden tien cameravallen opgesteld die continu aan het filmen waren en we hadden vijftien gewone wildcamera’s opgehangen die reageren op beweging. Heel soms zag je op zo’n wildcamera het bewijs dat ze er waren, maar wij zagen ze gewoon niet. Frustrerend, want je weet dat ze het bosvak verlaten om voedsel te zoeken.”

Water vormt voor een wolf geen barrière tijdens zijn zwerftochten.

Aan welke ‘mission impossible’ Van Kempen was begonnen, realiseerde hij zich pas echt toen hij op tv naar het verfilmde verhaal keek over de Zweedse journalist Kim Wall, die in een onderzeeboot werd vermoord door de Deense uitvinder Peter Madsen. “In die film worden speurhonden gebruikt die twee maanden na de moord op open zee geuren wisten op te vangen van de resten van haar lichaam op de bodem van de zee. Toen ik dat zag, dacht ik: het slaat nergens op dat ik ooit het idee heb gehad dat die wolven mij niet in de gaten hebben. Ze ruiken alles.”

Lees het complete interview

In het nieuwe septembernummer van Roots lees je het hele interview met natuurfilmer Cees van Kempen. Ook vind je een uitgebreide reportage over de wolf en de sporen die het dier achterlaat in de natuur. Bestel Roots snel en makkelijk via onze webshop. Je krijgt het nummer zonder verzendkosten (binnen Nederland) thuisgestuurd.”

Het verhaal van de terugkeer

Wolf, ingesproken door presentator Matthijs van Nieuwkerk, is een anderhalf uur durende film die het verhaal vertelt van wolf Scout die wordt geboren in Duitsland en later naar Nederland trekt om een gezin te vormen. De filmbeelden zijn gemaakt in Duitsland en Nederland.

De film is gemaakt door Cees van Kempen (1963). De aan de TU-Delft opgeleide Van Kempen, die ook nog een tijdje in Afrika werkte, besloot in 2014 te stoppen met zijn managementadviesbureau. Om zich volledig te kunnen richten op het maken van natuurfilms richtte hij in 2014 Ispida Wildlife Productions op. De naam Ispida verwijst naar de wetenschappelijke naam van de ijsvogel. Over deze vogel maakte hij in opdracht van BNNVara al eens natuurfilm, net als over de bever en de torenvalk. Ook maakte hij een documentaire over de Marker Wadden.

Bekijk hier de ’teaser’ van de de film Wolf.

Meer over wolven

• Podcast Het jaar van de wolf: om de wolf te doorgronden, gaat Roots-redacteur Daniël Mulder op pad met mensen die zich beroepsmatig bezighouden met wolven. Luister hier naar de tien afleveringen.
• Dat wolven zich niets van landsgrenzen aantrekken is bekend. Zo is de eerste wolf in Nederland vanuit Duitsland gekomen. Op deze wolvenkaart zie je precies waar de wolven leven in Nederland en de landen om ons heen.
• Wat eten de wolven van de Lage Landen precies? Alles over het menu van de wolf.

Foto’s: Cees van Kempen