Wandelen Biesbosch: te voet door land van water en wilgen

Daniël Mulder

8 september 2023 .

wandelroute Biesbosch

Bemoste knotwilgen en het feeërieke licht van de Biesbosch toveren de wilgenvloedbossen om tot een sprookjesachtig decor. Wandelen in de Biesbosch is wandelen door het grootste zoetwatergetijdengebied van Europa. Hier zwaait de bever de scepter.

Zodra je op Polder Hooge Hof bent, word je vrijwel zeker getrakteerd op het geluid van een Cetti’s zanger. Dit bruine vogeltje doet het goed in Nederland. Vooral in de Biesbosch voelt het zich thuis. Maar liefst driekwart van de Nederlandse broedpopulatie besluit hier zijn nestje te bouwen. Het is nog maar 15 jaar geleden dat deze zangvogel na jaren van afwezigheid weer in Nederland werd gezien.

“De Cetti’s zanger is het succesnummer van de Biesbosch”, aldus Harm Blom, boswachter Publiek bij Staatsbosbeheer. “Alleen al in de Biesbosch zijn zo’n 1.400 broedgevallen. Dat ze in de opgehoopte rietlagen ook in de winter voedsel kunnen vinden, draagt er waarschijnlijk aan bij dat ze hier jaarrond kunnen overleven.” Daarnaast is dit vast ook het favoriete stekje van deze vogel omdat het gewoonweg een prachtig gebied is. Dat geldt ook voor Polder Hooge Hof. In deze periode kleurt de witte abeel er de bodem zilver en geel. En de braam omarmt het smalle wandelpad met zijn prachtig dieprode blad. Hier en daar piept de ondeugende reuzenbalsemien tevoorschijn met haar roze bloemen.

Tijdens een wandeling door de Biesbosch zie je reuzenbalsemien.
Reuzenbalsemien.

Oranje tanden

Wie hier ook graag vertoeft is de bever. Het duurt dan ook niet lang voordat de eerste tekenen van zijn aanwezigheid zichtbaar zijn. Vanaf de kreek aan de linkerkant van het pad zie je tussen de zwarte elzen door het ene na het andere sleepspoor van een beverstaart het pad kruisen. Waar zo’n spoor de oever bereikt, bevindt zich veelal een afgeknaagde boomstam, vakkundig bewerkt met een viertal lange, oranje tanden. Je komt dit niet alleen tegen in deze voormalige polder. Overal langs de route staan bomen waaraan flink is geknaagd, met tandafdrukken van zo’n 8 millimeter breed en de verse, grove spaanders in een keurige cirkel eromheen.

Natuurgebied Biesbosch
Het water in de Biesbosch is onder invloed van het getij, maar ver genoeg van zee om zoet te blijven. Telkens wanneer het op zee vloed wordt, stuwt het opkomende water de zoetwaterafvoer van de rivieren tot ongeveer 50 kilometer het rivierengebied op, om bij eb weer richting zee te stromen.
Biesbosch

De basis van de Biesbosch

Tijdens een serie dijkdoorbraken met de naam Sint Elisabethsvloed werd in 1421 de basis van het nu 90 km2 grote nationale park de Biesbosch gelegd. Dorpen verdronken en er ontstond een grote binnenzee. Doordat zich in de eeuwen daarna slikken en platen vormden op de plekken waar de grote rivieren zand en slib afzetten, veranderde die binnenzee langzaamaan in zoetwaterwetland.

Feeëriek licht

Een volgend roosterbruggetje vlak boven het water voert je naar de Deeneplaat. Het blad van de populieren is er deze periode goudgeel en ook hier loop je alsmaar langs een kreek. Meerkoeten, opgejaagd door een kano, vluchten er rennend over het water. Even verderop ademt dit gebiedje een totaal andere sfeer. Bemoste knotwilgen en het feeërieke licht van de Biesbosch toveren het om tot een sprookjesachtig decor.

Wandelen Biesbosch

Heb je zin om deze wandeling door de Biesbosch te maken? Je vindt de route in onze wandelgids De 21 mooiste wandelingen door de NATIONALE PARKEN van Nederland. Bekijk hier alvast de route online en download de gps-track.

In dit deel kun je heerlijk dwalen door wilgenvloedbossen, wildernis en grienden waar reeën hun verscholen leven leiden, en af en toe zul je over een recent omgevallen of omgeknaagde boomstam moeten klimmen. Boswachter Blom: “Waar mogelijk ruimen we de stammen op die op paden en in vaarkreken vallen, maar naast de paden mag alles blijven liggen. In de Biesbosch zijn natuurlijke processen leidend, soms verleggen we zelfs een paadje vanwege een omgeknaagde boom.”

Wandelen Biesbosch: twee mensen rusten uit
Wandelaars rusten uit bij de Zwarte Keet, een hut uit 1912.

Kabbelend water in de Biesbosch

Je beseft het tijdens een wandeling door de Biesbosch nauwelijks, maar het natuurgebied is het grootste zoetwatergetijdengebied van Europa. “Hier bij de Deeneplaat is het getijdenverschil gemiddeld 20 tot 40 centimeter. Bij grote rivierafvoer in combinatie met de remmende werking van vloed op zee kan het water soms dagenlang stijgen tot meer dan een meter”, vertelt de boswachter. Het voelt dan ook bijna als een cadeautje om halverwege de route even over een verharde weg te mogen lopen, de modder uit het profiel van je zolen stampend.

Meer wandelberichten

  • De herfst is vaak nat. Stel daarom de vraag: zijn je wandelschoenen nog waterproof? Zo test je dat.
  • Fruitbomen, hagen en houtsingels. Franstalige naambordjes en bunkers. In de Belgische Voerstreek wandel je echt in het buitenland én in een andere, vervlogen tijd.

Tekst: Lia van Looij Foto’s: Melchert Meijer zu Schlochtern

HART VOOR DE NATUUR

Tips voor verantwoord fotograferen

...