De Canon van de Nederlandse natuur beschrijft vijftig planten- en diersoorten die typisch zijn voor Nederland, inclusief enkele kenmerkende verschijnselen. Roots bladerde er doorheen, samen met auteur Dick de Vos: ‘Je kunt eindeloos blijven ontdekken in de natuur.’
Het idee achter Canon van de Nederlandse natuur
Dick de Vos, auteur van het boek: “Eigenlijk al meteen in 2008, toen de Canon van Nederland werd gepresenteerd. In opdracht van de Nederlandse staat werd toen een lijst van vijftig belanghebbende thema’s gepresenteerd die chronologisch een samenvatting geeft van de geschiedenis van Nederland. Bedoeld voor iedereen die geïnteresseerd is in de Nederlandse cultuur en geschiedenis, maar zeker ook voor docenten en leerlingen in het onderwijs. Je slingert hierin langs de hoofdlijnen van onze geschiedenis. KNNV Uitgeverij was ook meteen enthousiast om een canon van de natuur van Nederland te presenteren.”
Maar het is nu 2023. Waarom duurde het zo lang?
“Het leven kwam ertussendoor. Werk, politiek, mantelzorg, vogelreizen, andere boeken. Het gaf in elk geval de tijd om na te denken over de aanpak. Kies je voor beroemde natuur onderzoekers? Dat zijn bijna allemaal dode witte mannen. Landschappen? Daar zijn al veel boeken over. Specifieke soorten (endemen) en ondersoorten die alleen hier voorkomen? Dat zijn er maar twee. Of behandel je soorten waarvoor wij als Nederland heel belangrijk zijn, zoals de grutto? Laat je juist de geologie bepalen welke soorten je uitkiest, zoals bij het zinkviooltje?”
Het uitgangspunt: vijftig soorten
Uitgangspunt was dat het vijftig soorten moesten zijn. En zelf wilde ik een soort ook graag zien voordat ik erover schreef, om de emotie erbij te kunnen voelen. Gelukkig werd ik ondersteund door een redactieraad en groot aantal soortspecialisten. Na heel veel puzzelen en nachtjes wakker liggen, is uiteindelijk gekozen voor de vijftig vensters die nu in het boek staan. Met een aantal verrassingen die niet enkel op een soort betrekking hebben, zoals de specifieke geur na een Nederlandse regenbui: geosmine.”
Dick de Vos (1958) is opgeleid tot literatuurwetenschapper. Hij is actief geweest als natuurgids en natuurjournalist. Momenteel is hij schrijver en (vogel)gids voor IVN Natuureducatie en BirdingBreaks.
Het vervolg van dit interview vind je in Roots november. Daarin ook tien van de vijftig canon-soorten, waaronder geosmine, de vondelparksluipwesp en de (bedreigde) noordse woelmuis.
Winactie voor Roots-abonnees
Wij verloten 3 exemplaren van de Canon van de Nederlandse natuur (t.w.v. € 32,95) onder Roots-abonnees. Mail voor 23 november 2023 je naam en adresgegevens naar info@rootsmagazine.nl o.v.v. ‘Canon NL natuur’.
Kijk voor meer informatie op knnvuitgeverij.nl.
Tekst: Paul Böhre en Dick de Vos
Foto bovenaan: Getty Images
