In de rubriek In de ban van… komen mensen aan het woord die een bijzondere fascinatie hebben voor één speciaal aspect van de natuur. Deze maand, in Roots november, stilteambassadeur Petra Speelman. Ze is al haar leven lang in de ban van de stilte en ook al vele jaren stilteambassadeur. ‘In de stilte verteer je als een herkauwende koe alles wat er is gebeurd.’
Deze bladzijde had een maagdelijk, onbeschreven blad kunnen zijn met als enige tekst: ‘Leg deze Roots maar weg. Ga naar buiten. Luister naar de wind. Luister naar het verste geluid dat je horen kan en naar wat daarachter is. Voel de stilte…’ Dat hier toch nog best veel woorden staan, ligt aan Petra Speelman, stilteambassadeur. Zij praat zo inspirerend over stilte en natuur dat je álles wilt doorvertellen. Zelfs als het dan (tijdelijk) niet stil meer is.
De kracht van stilte (mét natuurgeluiden)
“Stilte hoort absoluut bij natuur”, zegt ze zacht als we net zijn begonnen aan onze wandeling door het Leyduin bij Vogelenzang. “In de natuur ervaar je de stilte het beste. Natuurgeluiden versterken de stilteervaring. Die ervaring heeft dus niet alleen met akoestische stilte te maken. Veel mensen worden rustig van het geluid van de zee, maar die geeft nog meer decibellen dan een motor, bij wijze van spreken. En wat denk je van het geluid om ons heen? Op een winderige dag als vandaag is er nogal veel geluid. We horen de wind in de bomen, dat wel gefluister wordt genoemd maar nu in vlagen aan komt.
Stilte zoeken
Speelman is al bijna een leven lang met stilte en natuur bezig. Begin twintig was ze, misschien nog een tiener, toen ze bewust de stilte in de natuur begon op te zoeken. Ze begon op die leeftijd ook met mediteren, iets wat ze nog steeds twee keer per dag probeert te doen. Eerder nog, als kind al, leerde ze dat het bos iets met je doet, dat er een gevoel van verbondenheid komt als je daar stilzit.
“We woonden in Buitenveldert, maar mijn vaders familie had een landgoedje in de buurt van Deventer, waar we vaak heen gingen. Mijn opa en oma woonden daar, in de zomervakantie waren wij er altijd. Als kind had ik het gevoel dat ik daar midden in het bos was. Ik herinner me nog dat ik heel stilletjes tegen een heel oude boom zat en me hélemaal gelukkig voelde in mijn eentje. Het was een beuk, hij staat er nog steeds.”
3x stille weetjes
- Sommige natuurgeluiden hebben namen. Het geritsel van de wind in de bladeren heet bijvoorbeeld psithurisme. Het woord komt van het Griekse ‘psithuros’, wat fluisteren betekent.
- Menselijke geluiden verstoren de echolocatie van dieren, verstoren de communicatie en de paarvorming en maken dieren soms gestresst.
- Volgens onderzoeker Tjeerd Andringa kan het geluid van stromend water of van mensen die een rustig gesprek voeren geruststellend werken. Het geeft aan dat de omgeving veilig is.
Meer lezen
- In stille gebieden kun je volop genieten van de geluiden van de wildernis. Sluit je ogen en luister naar de roep van de raaf, wolf of een ander fascinerend dier. Roots zet 5 wilde melodieën op een rijtje.
- Als je door zo’n stil gebied wandelt, hoor je vogels des te beter. Maar weet je ook welk geluid bij welke vogel hoort? Beluister het in de Roots podcast Notenkrakers!
- In De mooiste STILTEWANDELINGEN van Nederland vind je 16 prachtige wandelroutes door stiltegebieden en stille natuurterreinen, waar de natuur, ontspanning en bezinning centraal staan. Van de Wadden tot Limburg en van de kust tot aan bos en heide: wie met deze gids op pad gaat kan ook in het drukke Nederland ontspannen en stilte ervaren.
Tekst: Marjolein van Rotterdam
Foto bovenaan: Getty Images
