Meer dan 45 meter hoge beuken met een omtrek van 5 meter, bosbeekjes en diepe schaduwen in Caesars Silva Carbonaria. Een wandeling door het Zoniënwoud bij Brussel is een mystieke én onvergetelijke ervaring.
Als er één bos in België geplukt lijkt te zijn uit een sprookjesboek, dan moet dat wel het Zoniënwoud zijn. Dit meer dan 40 km2 grote bos aan de zuidrand van de stad Brussel is een imposant restant van het Kolenwoud. De naam ‘Kolenwoud’ werd eraan gegeven door Julius Caesar in zijn oorlogsdagboek De Bello Gallico, toen hij met zijn leger door het bijna ondoordringbare woud trok. Vooral de woudreuzen van beuk en eik dragen bij aan de sprookjessfeer.
Het allereerste bosreservaat
Het Zoniënwoud is bijzonder. Het is namelijk de enige natuurlijke werelderfgoedsite in België, aangewezen door Unesco. In 1983 bakende visionair en voormalig bosbeheerder Joseph Zwaenepoel in het Zoniënwoud het allereerste bosreservaat van Vlaanderen af. Bosreservaten zijn plaatsen in het bos waar geen beheer en dus ook geen houtoogst meer plaatsvindt.
De monumentale bomen en de opvallende aanwezigheid van staand en liggend dood hout zijn onmisbare elementen van een bosreservaat. De bomen geven je tijdens deze wandeling een gevoel van rust en eeuwigheid.
Met hoogtes ruim boven de 40 meter en omtrekken tot 5 meter kun je de beuken van Zoniën zonder enige overdrijving woudreuzen noemen. De alleroudste bomen van het Zoniënwoud zijn de Habsburgse beuken. Ze zijn ongeveer 250 jaar oud.
De wandelkaart en de routebeschrijving vind je in de Roots van november 2024. Mail voor de gratis gps-track van de route naar: info@rootsmagazine.nl
Zoniënwoud is een openluchtlaboratorium
Hoewel in het Zoniënwoud al decennia geen bosbeheer wordt gevoerd, doorkruis je het bos zonder al te veel hindernissen. Op veel plekken is het schemerig, maar op de plekken waar bomen zijn afgestorven valt er meer licht op de bosbodem. Op deze plekken zie je opvallend meer natuurlijke verjonging en staat jong bos klaar voor opvolging.
Het kathedralenwoud
Ook de dode bomen zijn een bron van leven. Dode bomen zijn een leefgebied voor tal van organismen zoals onder andere doodhoutkevers. Ook maken heel wat holenbroeders zoals spechten en boomklevers gebruik van deze dode bomen. De spechten zijn in staat zelf holen uit te hakken. De veel kleinere boomklevers gebruiken bestaande spechtenholen waarvan ze de opening verkleinen door het aanbrengen van materiaal.
Het Zoniënwoud wordt ook wel eens het kathedralenwoud genoemd. Onder de rechte beuken is er namelijk weinig licht en daardoor weinig onderbegroeiing. Liefhebbers van dit bostype spreken van een kathedralenwoud. Door het creëren van grote open plekken ontstaat tegenwoordig een boeiende dynamiek, al of niet door aanplant.
Meer wandelinspiratie voor de herfst
- Bij het Gelderse Dieren loop je een van de mooiste herfstroutes van Nederland.
- Statige, brede lanen leiden je naar de plek waar het allemaal om draait in dit gebied van de Utrechtse Heuvelrug: de Pyramide van Austerlitz.
Tekst: Michaël Cassart / Foto’s: Koen de Langhe
