Wat een vraag: leven er bloedzuigers in Nederland?

Daniël Mulder

7 juli 2023 .

bloedzuigers

Wie weleens een jungletocht heeft gemaakt in de tropen, heeft waarschijnlijk met ze te kampen gehad: bloedzuigers. Maar leven er ook bloedzuigers in Nederland? Roots zocht het uit.

Bloedzuigers zijn wormachtige dieren uit de familie van de ringwormen. Ze staan bekend om hun voorliefde voor bloed. Veel soorten voeden zich echter niet met bloed, maar zijn predatoren of aaseters.

Niet alleen in de tropen vind je bloedzuigers, ook in Nederland leven deze wormen. In Nederland komen, met name in zoet water, ongeveer dertig soorten voor, onder meer de paardenbloedzuiger en de brede bloedzuiger. Deze hebben het echter niet op mensen gemunt.

bloedzuiger
Een medicinale bloedzuiger van bovenaf door het wateroppervlak heen gefotografeerd. Vroeger werden ze in de geneeskunde gebruikt bij het zogenaamde aderlaten. Foto: ANP / Buiten-Beeld

Mensenbloed

Alleen de medicinale bloedzuiger (Hirudo medicinalis) houdt van mensenbloed. Deze bloedzuiger, die leeft in het oosten en zuiden van Nederland, is tamelijk zeldzaam. De medicinale bloedzuiger parasiteert gedurende de ontwikkeling achtereenvolgens op waterslakken, amfibieën en ten slotte zoogdieren (ongeveer vanaf het derde levensjaar van de bloedzuiger).

Door verdroging, verzuring,  versnippering zijn er relatief weinig plekken waar deze combinatie van gastheren duurzaam naast elkaar zijn te vinden zijn, daarom is het een zeldzaam diertje. De medicinale bloedzuiger is de grootste Nederlandse bloedzuiger en kan tot 15 centimeter groot worden.

Op je lijf

Ze leven overigens niet alleen van mensenbloed, ook bloed van andere dieren wordt genuttigd, denk aan padden. De bloedzuiger wordt aangetrokken door beweging in het water, chemische signalen en bij zoogdieren door lichaamswarmte. De medicinale bloedzuiger komt in bijna geheel Europa voor, evenals in grote delen van Azië.

Medicinale bloedzuigers dinsdag aan het werk op de rug van een patiënte. Foto: ANP / Marcel Antonisse

Mocht je deze zomer een bloedzuiger ’tegen het lijf lopen’, zo verwijder je het diertje. En wil je weten hoe een bloedzuiger precies te werk gaat? Bij het tv-programma Vroege Vogels liet presentator Menno Bentveld er een los op zijn arm.

Meer leuke natuurvragen

Afbeelding bovenaan: de bloedzuiger dient ook als voedsel. Wikipedia / Cephas

Wat je leest in Roots november:

  • November + treevember: aanpoten!
  • Successtory: de oehoe
  • Herfstwandelen in het spoor van de Hierdense Beek (+ routekaart)
  • Natuurommetje bij Zuidlaren
  • De mooiste lezersfoto’s van eekhoorns
  • Film ‘Het wilde België’: in gesprek met de maker
  • 11x pretty in pink, van zoutmeer tot roze dolfijn

En nog veel meer. Bestel deze Roots snel – binnen Nederland betaal je geen verzendkosten.

HART VOOR DE NATUUR

Tips voor verantwoord fotograferen

...