De klapekster broedt helaas al jaren niet meer in Nederland. Maar hij wordt hier gelukkig nog wel als doortrekker en wintergast gezien. Echter: in sterk wisselende aantallen. Daarom vindt in het weekend van 19 en 20 december de landelijke klapekster wintertelling plaats, want het is een prachtvogel. Zet de datum vast in de agenda. Alle waarnemingen zijn welkom bij Waarneming.nl!
De klapekster is een bijzondere vogel. Hij vangt levende prooien zoals muizen en kleine vogels. Soms bewaren ze hun prooi, door ze op een doorn of prikkeldraad te spiesen. Luguber maar waar. Vanaf de eerste helft van de twintigste eeuw ging hun aantal al in rap tempo achteruit.
De klapekster is een vaste wintergast in Nederland, in sterk wisselende aantallen. Foto Jans Weijer waarneming.nl
Laatste broedgeval
Desalniettemin nestelden er rond 1950 nog vele tientallen paren op heidevelden en veengebieden in Drenthe, Twente, de Veluwe en zuidoostelijk Noord-Brabant. De aantallen namen echter sterk af, naar rond 15 paren omstreeks 1990. Uiteindelijk vond in 1999 het laatste zekere broedgeval plaats op de Noord-Veluwe. Deze afname werd in eerste instantie veroorzaakt door ontginning van ruige gronden, door verzuring en vermesting nam ook het prooiaanbod sterk af. Ook in de ons omringende landen werd de klapekster zeldzaam.
De klapekster gebruikt vaak een hoge uitkijkpost om naar prooien te speuren. Foto waarnemingen.be
Buiten broedtijd
Wel duiken in de nazomer bij ons klapeksters op, de meeste vogels vanaf half oktober. Een deel trekt verder, enkele honderden overwinteren bij ons in heide- en veengebieden, duinen en wat extensief boerenland met houtwallen. De aantallen overwinteraars namen eind jaren zeventig en in de jaren tachtig ook af. Dit was een gevolg van een verminderde instroom vanuit het belangrijkste toeleveringsgebied, Zweden. Vanaf de eeuwwisseling herstellen de aantallen zich enigszins, echter met opvallende jaarlijkse schommelingen. De overwinteraars vertrekken in maart of begin april, en in dezelfde periode vindt ook enige doortrek plaats. Zomerwaarnemingen betreffen vrijwel zeker ongepaarde vogels die in geschikt blijven hangen.
Foto header: Markus Varesvuo/Agami
Klapekster wintertelling
De klapekster is een bijzondere vogel. Op de website van Vogelbescherming lees je er meer over.
Zie je er zelf een, geef dit dan door aan Waarneming.nl. Zijn er gebieden in jouw buurt die zich uitstekend lenen voor het waarnemen van de klapekster, bezoek die dan als het kan in het weekend van de landelijke wintertelling op 19 en 20 december 2020. Alle waarnemingen zijn welkom, ook daarvoor en erna.
Een gebied waar je bijvoorbeeld veel kans maakt op de klapekster is het Holtingerveld.
Vind je vogels kijken leuk? Bestel dan het laatste Roots Vogelmagazine . Tijdelijk met gratis verzending.
