21 December, vandaag begint officieel de winter. Om precies te zijn om 23.22 uur. Het is dus ook de kortste dag van het jaar. De zon komt op om 8.46 uur en gaat om 16.30 uur onder. Vanaf 22 december beginnen de dagen weer te lengen. Dat gebeurt aanvankelijk alleen aan het einde van de dag, zo gaat de zon op 31 december om 16.38 uur onder. Het begin van de dag ligt in de eerste dagen na 21 december nog iets later, zo komt de zon op 31 december om 8.48 uur op.
Steenbokskeerkring
Als het winterseizoen begint staat de zon op het meest zuidelijke punt, de steenbokskeerkring. Deze kring ligt nu op 23,5 graden zuiderbreedte, maar verschuift héél langzaam iets naar het noorden. De Steenbokskeerkring zal zich de komende 9800 jaar in een extreem laag tempo naar het noorden verplaatsen totdat hij rond het jaar 11800 n.Chr. op ongeveer 22,6 graden zuiderbreedte zal liggen.
De steenbokskeerkring (beeld: the seven seas)
Meteorologische winter
Officieel wordt de winterperiode die op 21 december begint, de astronomische winter genoemd. Dit als onderscheid van de meteorologische winterperiode. Weerkundigen gebruiken vaak de meteorologische versie omdat deze drie volle maanden betreft: van 1 december tot 1 februari. Dat rekent makkelijker.
Om het nog ingewikkelder te maken, bestaat er overigens ook een andere indeling van de astronomische winter. Hierbij wordt uitgegaan van de gemiddeld koudste dag van het jaar. Die dag wordt dan gezien als het midden van de winterperiode, anderhalve maand daarvoor ligt dan het begin en anderhalve maand erna het einde van de winter. In de praktijk betekent dit, dat de winter op 6 december begint en op 6 maart eindigt
Niet overal gelijk
Overigens wordt de astronomsiche winter niet overal op de aarde op dezelfde manier gedefinieerd. In Ierland bijvoorbeeld wordt uitgegaan van de dagduur, de kortste dag (21 december) wordt daar gezien als het midden van de winterperiode. Zodoende begint daar de winter al op 1 november. In China begint de winter op 7 november.
In Nederland ligt de gemiddelde wintertemperatuur op 2,4 graden in het noordoosten en 4,2 graden in het zuidwesten.
Op het zuidelijk halfrond begint vandaag de zomer.
Foto: Ernst Kremers
Foto damhert bovenaan: Piet Broekhof
