Van mooie dingen houden is niet moeilijk. Een ijsvogel, een dagpauwoog of een gewone zeehond, weinig mensen wenden verschrikt hun gezicht af als ze er een zien. Het is hapklare esthetiek: een dagpauwoog is voor een volwassene hetzelfde als een pannenkoek voor een kind: onweerstaanbaar.
Lastiger is het onooglijke lief te hebben. In het recent verschenen boek De vliegenval schrijft de Zweedse bioloog en schrijver Fredrik Sjöberg een paar regels over dit onderwerp. Sjöberg woont op een eiland en verzamelt verwoed zweefvliegen. Niemand begrijpt dat, maar volgens hem vormen ‘vlinders, bomen en veldbloemen slechts de feitelijke inleiding tot al dat subtiele, al die nuances die een verschrikkelijke hoeveelheid kennis vereisen om het te begrijpen’. Het is waar: kennis, inzicht en aandacht zorgen ervoor dat zweefvliegen veranderen in intrigerende wezens die je hartstochtelijk kunt liefhebben.
Ik heb te weinig kennis van zweefvliegen om intens van ze te houden, maar ik houd wel erg van zomernachten in bossen. Het is de mix van duisternis die niet echt duister wil worden, de geur van groen, de zwoele wind die nergens vandaan lijkt te komen, de silhouetten van de bomen en de stilte. Sjöberg schrijft toevallig ook over zomernachten. Hij beweert trouwens dat Zweden de mooiste zomernachten heeft van Europa, iets wat ik graag eens kom controleren. Als de cocktail van voorwaarden (temperatuur, geur, licht enzovoort) klopt, dan dwaalt Sjöberg de hele nacht over zijn eiland. “Wie kan er dan slapen? Wie wil het?”, schrijft hij.
Ik las die regels en het begon te bliksemen. Er struinen dus meer zielen rond in de natuur op perfecte zomernachten. De schoonheid van een bos bij nacht in de zomer, het is een minder obscure liefde dan ik dacht. Ik vind het geruststellend dat er in Zweden ook iemand is die ’s avonds zijn huis verlaat en tot de ochtendstond dwaalt over verlaten paadjes. Misschien wordt het tijd dat ik mij verdiep in de zweefvliegen van Schiermonnikoog.
