Voor Roots duikt wetenschapsjournalist Carin Röst in de wereld van de herrieschoppers. Ze zoekt uit welk dier de meeste decibellen produceert. Is het de olifant of de leeuw, of maakt een ander dier meer geluid?
Oorverdovend kwakende kikkers, trompetterende olifanten… Dieren kunnen lawaaierig zijn. Ze maken geluiden om bijvoorbeeld een partner aan te trekken of een territorium te verdedigen. De grootste dieren zijn vaak het luidruchtigst. Zo bekeken moeten we onze zoektocht naar het luidste dier starten bij de omvangrijkste beesten. De olifant bijvoorbeeld. Deze is inderdaad erg rumoerig. Zijn getrompetter haalt 117 decibel, dat is zo hard als een straalmotor. Ter vergelijking: het geluid van pratende mensen is zo’n 60 decibel.
Foto: Pixabay
Andere grote druktemakers zijn de wolf en de leeuw met respectievelijk 90 en 114 decibel. De brulaap kan er ook wat van. In het dichtbegroeide Zuid-Amerikaanse oerwoud is zijn geschreeuw kilometers verderop te horen. Hij laat zo soortgenoten weten waar hij is. In zijn hals zit een vergroot tongbeen dat als klankkast fungeert, waardoor hij 140 decibel haalt. Hiermee is de brulaap het luidste landdier. Het is niet het lawaaierigste zoogdier, want dat bevindt zich in zee. De gewone vinvis is het luidst met tonen van maar liefst 189,9 decibel, vertelt Trevor Branch, walvisonderzoeker aan de Universiteit van Washington. Dit is harder dan een granaatexplosie. Soortgenoten kunnen met elkaar communiceren over een afstand van wel 850 kilometer.
Luide onderbuik
Hoewel hun omvang anders doet vermoeden, zijn sommige insecten ook behoorlijk luidruchtig. De ergste herrieschoppers zijn cicaden, diertjes van een paar centimeter groot. De Afrikaanse cicade Brevisana brevis is de allerluidste insectensoort. De mannetjes produceren zoemtonen van wel 107 decibel. Zo trekken ze vrouwtjes aan. Met sterke spieren laten ze kleine plaatjes achter hun borststuk trillen. Toch komen ze nog niet in de buurt van het geluidsvolume van een ander klein dier: de pistoolgarnaal. Als hij zijn scharen dichtklapt, klinkt een lawaai dat harder is dan een geweerschot: 218 decibel. De drukgolf die zo ontstaat, verlamt zijn prooi. De pistoolgarnaal is hiermee de grootste herriemaker op aarde.
Foto: Wikipedia
Herrieschoppende wants
Maar er is een dier dat relatief gezien nog meer herrie produceert. Een paar jaar geleden nam bioloog James Windmill van de University of Strathclyde in Glasgow in vijvers het geluid op van de duikerwants van de soort Micronecta scholtzi. Het amper twee millimeter tellende diertje bleek 99 decibel te produceren. Dat is vergelijkbaar met een orkestconcert waarbij je op de eerste rij zit. ‘Alleen de mannetjes maken geluid, de vrouwtjes zijn voor zover we weten stil’, laat Windmill per mail weten. De wants maakt dit loksignaal voor vrouwtjes door met zijn penis tegen zijn onderbuik te wrijven. ‘Als alle dieren op aarde even groot zouden zijn, en hun geluid evenredig zou toenemen met hun grootte, maakt de duikerwants het hardste geluid van allemaal.’ De duikerwants is hiermee het lawaaierigste dier op aarde.
