De Griekse filosoof Aristoteles zei het al: ‘De mens is een sociaal dier, hij is niet gemaakt om alleen te leven.’ Volgens Roots-redacteur Daniël Mulder is deze coronaperiode daarom het moment voor een romance met de natuur.
Hoe lang ben je helemaal alleen geweest tijdens je 4.268 kilometer lange wandeling over de Pacific Crest Trail? Deze vraag stelde ik eind 2018 aan Tim Voors, die het boek Alleen schreef over zijn ervaringen op dit ruige wandelpad van Mexico naar Canada. Hij keek even naar buiten, over water en weilanden. In de verte schemerde de contouren van Amsterdam. “Ik denk ongeveer 48 uur.”
Zo weinig, was mijn eerste reactie. Je schrijft een boek met de titel Alleen, je verlaat je vrouw en drie kinderen voor zes maanden om dwars door de Amerikaanse wildernis te struinen en je bent maar twee nachten echt alleen geweest zonder een ander mens te zien? Ja dus.
Foto: Tim Voors
Ik ging bij mijzelf te rade: hoe lang was ik eigenlijk echt alleen geweest in de natuur? Op bospaden in Nederland kom ik soms een dag lang bijna niemand tegen, maar nooit kom ik niemand tegen. Zelfs niet op een gure dinsdagochtend in december of een bloedhete dag in de zomer op de heide. Altijd zie je wel ergens een mens. Mijn record ‘eenzaamheid’ staat op circa 10 uur. Het was tijdens een lange dagwandeling op Corsica. Toen kwam ik pas tegen de schemering twee wandelaars tegen.
Alleen zijn is niet zo eenvoudig
Steekproef op de redactie, hoe lang was je helemaal alleen in de natuur: chef-redacteur Caroline Vogel: “Hooguit 1 uur.” Hoofdredacteur Fanny Glazenburg: “Veel wild gekampeerd, maar nooit alleen, dus ik schat 1 uur.” Redacteur René Alblas: “Maximaal 5 uur.” Redacteur Paul Böhre: “Ik heb eens een trektocht gemaakt over een onbekende wandelroute in de Pyreneeën door de canyon van Ordesa naar boven. Daar geslapen in een refugio. Daar was niemand. Doodse stilte. Dag erna afgedaald. Dat was begin jaren 80, toen het er nog stil en onbekend was. Maar ik schat dat ik toen zeker 24 uur niemand ben tegengekomen.”
De mens is een groepsdier
Echt alleen zijn is dus nog niet zo eenvoudig. Wanneer je het boek Alleen leest, merk je ook dat mensen elkaar steeds weer opzoeken op de Pacific Crest Trail. Groepjes vormen zich, vallen uit elkaar, mensen zien elkaar weer verderop op de trail en mensen kijken naar elkaar uit. Er wordt gefeest, maar er wordt ook veel afgezien op de paden. Samen, maar ook alleen. PCT-wandelaars vormen uiteindelijk een bonte familie. De Griekse filosoof Aristoteles zei het al: ‘De mens is een sociaal dier, hij is niet gemaakt om alleen te leven’.
Nederland is momenteel in de ban van het coronavirus. Afstand houden, binnen blijven, geen groepjes vormen, geen sociale contacten, vermijd drukte op het strand en in het bos. Alle maatregelen schreeuwen: zoek zo min mogelijk contact met andere mensen. Wat overblijft: jezelf. Jij alleen. Voor de zekerheid: ik heb het hier niet over eenzaamheid, dat is een ander naar ‘virus’. Dit gaat over de schoonheid van alleen zijn. De luxe versie.
Foto: Melchert Meijer zu Schlochtern
Romance met de wildernis
Tijdens het gesprek eind 2018 benadrukte Tim dat het hem niet louter ging om geen andere mensen te zien. Hij wilde ontdekken hoe het was om in zijn eentje te wandelen, om zelf alles te moeten beslissen. “Het idee een lange tijd alleen door te brengen trok mij enorm aan, maar tegelijkertijd vond ik het ook doodeng. Ik was nooit lang alleen geweest. Je bent zo gewend om verantwoordelijkheden te delen, om beslissingen samen te nemen. Ik wilde weten hoe ik zou reageren als ik alles zelf moest bepalen: van hoeveel water neem ik mee tot waar zet ik mijn tent op.”
Aan de keukentafel van zijn huis blikte Tim terug op de 4.286 kilometers die hij heeft gewandeld. “Het voelt alsof ik een romance met de wildernis heb beleefd.” Een mooie zin. Dichter bij de natuur kun je volgens mij niet komen. En grappig, voor een romance heb je wel iemand nodig. Een mens, of in dit geval de wildernis.
Kortom: ga deze dagen alleen op pad, vermijd drukke bospaden en ga een romance aan met de natuur.
Lees meer over stilte en wildernissen
- John Muir was een expert in het maken van eenzame trektochten.
- Van de natuur kun je veel leren, mits je luistert…
