Natuurfotograaf Martijn Nugteren laat in het fotoboek In schoonheid vergaan zien dat vergankelijkheid een rijk en fascinerend onderwerp is voor natuurfotografen.
Kadaver van een wild zwijn.
Jarenlang wandelde natuurfotograaf Martijn Nugteren langs de dood zonder er echt oog voor te hebben. “Een natuurfotograaf denkt in zijn werk natuurlijk het eerst aan het leven.” Zijn blikveld kantelde toen een grote bonte specht tegen zijn raam was gevlogen en dat niet had overleefd. Nugteren bestudeerde uitgebreid het verenpak van de specht en verwonderde zich over de schoonheid die hij nooit eerder zag. “(…) toen ik die vleugel kon uitstrekken, zag ik voor het eerst het hele verenpatroon.”
Schaar van een krab.
Vanaf dat moment was hij in de ban van de vergankelijkheid in de natuur en zag hij dat donkere onderwerpen zoals rottend hout en opdrogende plassen ook mooi zijn. De aftakeling, het verval en tot slot de dood, de laatste deur waar elk levend wezen op aarde uiteindelijk doorheen moet, Martijn Nugteren zag het ineens overal. Eeuwenlang al is de dood een oerthema in de kunst, maar binnen de natuurfotografie wordt dit onderwerp niet vaak wordt gekozen. Dat is opmerkelijk, aangezien de circle of life aan de orde van de dag is in de natuur.
Vergane droom
Nugteren laat in het boek In schoonheid vergaan zien dat vergankelijkheid een rijk en fascinerend onderwerp is voor natuurfotografen. Het boek is opgedeeld in kleine hoofdstukken, steeds ingeleid door een korte tekst van schrijver Wim Huijser. Uiteraard komt de herfst aan bod, net als dode dieren en skeletten, maar er zijn ook minder voor de hand liggende onderwerpen als schelpen, stuifzand of een vergane droom.
De beelden zijn ingetogen, soms abstract en een tikkeltje donker, precies dat wat de dood is voor veel mensen. Nergens in het boek is het luguber, een verminkt kadaver kom je niet tegen. Wel zacht strijklicht op bijvoorbeeld de vacht van een dode vos of je ziet details van dieren die hun laatste ademtocht uitbliezen in de winter. Veel van de beelden ademen stilte, en dat past mooi bij dit thema.
In schoonheid vergaan, Martijn Nugteren en Wim Huijser, KNNV Uitgeverij, € 29,95.
Meer interessante natuurboeken
- Roots-redacteur Daniël Mulder las twee boeken over de geschiedenis van de natuur op aarde. Het ene boek aan de hand van vijftig dieren, het andere boek woelt dieper in de historie.
- Roots recenseert de veldgids Herken wie ik ben.
- Maandelijks bespreekt Roots natuurboeken. Hier vind je alle besprekingen op een rij.
Nu verkrijgbaar: Roots van september 2022
In het nieuwe septembernummer van Roots wandelen we door de uiterwaarden bij Woudrichem, verkennen we Vlaamse Ardennen en we bezoeken ‘s-Graveland. Het nummer ligt nu in de winkel. Bestel deze snel en makkelijk via onze webshop. Je krijgt het nummer zonder verzendkosten (binnen Nederland) thuisgestuurd.”
Foto’s: Martijn van Nugteren
