Oh oh wat heb ik mij vorig jaar zitten verbijten toen voor het eerst de Jan Wolkers Prijs voor het beste natuurboek werd uitgereikt. Dat idee opperde ik een aantal jaar terug al, toen Roots nog Grasduinen heette. Het plan sneuvelde. “Niemand leest nog, laat staan een natuurboek”, zei iemand. Nu doet Vroege Vogels het, samen met de Volkskrant en het WNF. En wat ik niet had bedacht, maar wat heel slim is: ze hebben het aan Jan Wolkers gekoppeld. Tot zover dit Klein Persoonlijk Leed. Ik ben blij dat er aandacht is voor natuurboeken.
Recent werd de longlist voor de Jan Wolkers Prijs 2014 gepubliceerd. De beste twintig Nederlandse natuurboeken van de bijna honderd boeken die verschenen tussen 1 juni 2013 en 1 juni 2014. Ik denk wel eens: hoe minder natuur een land heeft, hoe meer erover wordt geschreven. Schrijven is vooral een vorm van bewaren en herinneren. Op zondag 19 oktober wordt de winnaar bekend gemaakt tijdens een speciale uitzending van het radioprogramma Vroege Vogels, tijdens de Dag van het Natuurboek in het Leidse Naturalis. Wel ironisch is dat Naturalis zijn eigen boekhandel binnenkort opheft, maar goed, boekhandels zijn niet meer dan de moderne dinosauriërs.
Vorig jaar won het boek Spinder van Simon van der Geest. Een ‘jeugdboek’, een logische winnaar want helemaal in lijn met Wolkers. Dit jaar stuit de jury op een probleem. Want eigenlijk komt maar één boek op de longlist in aanmerking voor de prijs: Bibi’s doodgewone dierenboek van Bibi Dumon Tak & Fleur van der Weel. Maar dat is weer een ‘kinderboek’, dus die wordt het niet. Maar welke dan wel? Daar ben ik nu al dagen over aan het tobben, want veel van de boeken op de lijst ken ik al omdat ik ze heb gelezen voor Roots. Er staan veel leuke boeken op de longlist, maar weinig boeken hebben dat dwarse, dat gepassioneerde dat Wolkers zo bijzonder maakte. Omdat de shortlist nog niet is verschenen, heb ik die alvast gemaakt, zodat je weet wat je deze vakantie moet lezen:
1. Bibi’s doodgewone dierenboek – Bibi Dumon Tak & Fleur van der Weel
2. De gierzwaluw – Remco Daalder
3. De kleine verlossing of de lust van ontlasten – Midas Dekkers
4. De Wadden – een geschiedenis – Mathijs Deen
5. Zwaluwen van Gaast – Theunis Piersma
Het leuke van de lijst is: ik ontdek ook nieuwe titels. Bijvoorbeeld Geheim Vogeldagboek 1940-1945 van Henk Kortekaas & Hans Peeters. Het klinkt als de winnaar van 2014. Ik ga het onmiddellijk lezen, maar of dat nu een boek is voor op het strand …
Over een paar dagen weet ik of ik dat boek moet toevoegen aan mijn shortlist. Veel leesplezier deze zomer en kijk af en toe even op van de bladzijde, wie weet vliegt er leuks over. Een gierzwaluw bijvoorbeeld.
