Roots-stagiair Lieuwe van Albada ging naar de voor-première van de film “Samuel in the Clouds”. Geen vrolijk makende film, maar wel een film met een belangrijke boodschap. Lees zijn recensie!
De berg Chacaltaya, een symbool voor de klimaatverandering
DOOR: LIEUWE VAN ALBADA
Eerlijk gezegd sla ik normaal gesproken films, documentaires, lezingen of krantenartikelen over klimaatverandering maar over. “Ik weet het allemaal wel” denk ik dan bij mezelf. Met de neus op de – onaangename – feiten gedrukt worden is immers nooit prettig. Want die harde feiten stemmen allesbehalve vrolijk, en veel kan je als individu er toch niet aan doen. Toen ik werd uitgenodigd om naar de screening te gaan van een documentaire over de gevolgen van klimaatverandering, maakte dat idee me in eerste instantie ook niet heel enthousiast.
Als sneeuw voor de zon
Maar voor steeds meer mensen is wegkijken en “er gewoon niet aan denken” helemaal geen optie. Dat maakt de Belgische filmer Pieter van Eecke wel duidelijk in zijn hartbrekende documentaire Samuel in the Clouds. Hierin volgt hij Samuel, skiliftbediende van het enige ski-resort van Bolivia, gelegen op de imposante Chacaltaya-berg. Althans: het voormalige ski-resort, want door de opwarming van de aarde is wat ooit één van de hoogste gletsjers van Zuid-Amerika was, als sneeuw voor de zon verdwenen.
Aan de hand van de gebeurtenissen op deze berg laat Van Eecke zien welke impact de klimaatverandering direct heeft op de levens van de Bolivianen. Hoofdpersoon Samuel werkt al dertig jaar op de berg, waar hij door zijn vader is opgeleid tot skiliftbediende. Ondanks dat skieën definitief verleden tijd is geworden, blijft Samuel plichtsgetrouw elke dag de berg beklimmen, om het handjevol toeristen dat hem nog bezoekt van dienst te zijn. Zijn vrouw vraagt wanneer hij er nou eens mee ophoudt, maar Samuel is met de berg vergroeid en kan niet zonder leven.
Wetenschappers nemen luchtmonsters op de berg
Dramatische gevolgen
Het verdwijnen van de gletsjer heeft dramatische gevolgen voor de Boliviaanse bevolking. De gletsjers zorgen voor drinkwater; doordat deze verdwijnen zullen de mensen steeds meer afhankelijk worden van regenwater. Het is nog maar de vraag hoeveel daarvan voorhanden zal zijn. En dan heb ik het nog niet eens over modderlawines en verzakkingen. Kortom; rondom de berg zal de levenskwaliteit steeds sneller… tja, bergafwaarts gaan.
Een film zoals Samuel in the Clouds is bijzonder omdat het de klimaatverandering dichtbij brengt, bijna tastbaar maakt. Je ziet met eigen ogen de gevolgen; heel wat anders dan abstracte toekomstvisies die je normaal associeert met het thema. Van sneeuw naar geen sneeuw – daar is geen woord Latijn bij. Samuel hoopt tegen beter weten in dat de sneeuw ooit weer terugkeert. “Er komt toch wel een oplossing?” vraagt hij hoopvol aan een professor, die de berg bezoekt om luchtmonsters te nemen. De blik op zijn gezicht als deze zegt dat die oplossing er niet zal komen, hoogstens een aanpassing, breekt je hart.
Het voormalige ski-resort, de sneeuw is bijna weg
Verschillende gevoelens
Denken over klimaatverandering roept verschillende gevoelens bij me op: boosheid en verdriet, maar ook machteloosheid en ja, zelfs gelatenheid. Dat kan ik me als westerling veroorloven ; hier heeft de klimaatverandering – vooralsnog – weinig impact op ons dagelijks leven. De effecten zijn hier ‘beheersbaar’, zoals dat heet. Daar kunnen we ons gelukkig mee prijzen. Hoe anders is dat voor mensen als Samuel, vele andere Bolivianen, en met hen nog miljarden aardbewoners. Na het zien van deze documentaire is één ding duidelijk geworden: ons met de neus op de feiten laten drukken is wel het mìnste wat we kunnen doen.
Een handjevol toeristen bezoekt de berg nog
De film Samuel in the Clouds gaat donderdag 4 augustus in première.
