De halsbandparkieten zijn in de randstad inmiddels een overbekende exoot. Redacteur Paul Böhre verhuisde vier jaar geleden van Amstelveen naar Schoorl en is daar nog steeds (op een haar na) parkietvrij. Maar voor hoe lang nog?
Van de week zag ik een aflevering terug van de televisieserie: “Stadsmormels” over de halsbandparkiet. En dan vooral ook de problematiek rond de toename van deze luidruchtige vogels. In en om Amsterdam alleen al leven er inmiddels enkele duizenden. En ik weet daar alles van. Heb 54 jaar in Amstelveen gewoon, net onder Amsterdam. Amstelveen wordt ook wel ‘groengemeente’ genoemd, vanwege de vele (heem)parken en groenstroken. En ik kan met een gerust hart stellen: ‘Dat hebben de halsbandparkieten ook al lang ontdekt. Het zijn er veel, heel veel. En sinds kort is er nog een ietwat grotere en zelfs luidruchtigere soort in opkomst: de grote Alexanderparkiet. Je herkent deze aan de roze vleugelvlek, geheel rode snavel, lange gele staartveren en het meer rollende geluid (als een blauwe reiger).
Wat moeten we ermee, heb ik mezelf al vaak in stilte afgevraagd. Want het worden er alleen maar meer. Een medewerker van de NVWA, die onderzoek doet naar de schadelijke gevolgen van exoten, weet ook niet zo goed wat hij er mee aan moet. Mensen van een heemtuin klagen over de schade die ze aanrichten: ‘Ze nemen een hap van een vrucht, en daarna van de volgende… zo gaat de halve oogst verloren. Soms zelfs driekwart.’ Ze nemen nestholtes in van de inheemse boomklever. Soms van vleermuizen. Wat moet je ermee? Ik denk er het mijne over.
Van enkele honderden naar vele duizenden
Dan ineens bedenk ik me dat ik zelf ooit een artikel heb geschreven in Grasduinen over ‘vervelende vogels’. Ik zoek het terug. In 2002! Wat zeg ik over de halsbandparkiet? “Een vogel die ons de komende jaren waarschijnlijk parten gaat spelen, is de halsbandparkiet. Waren het in de jaren ’90 nog enkele tientallen ontsnapte vogels die de stadsparken in Amsterdam, Haarlem, Den Haag en Rotterdam sierden, op dit moment kunnen we spreken van enkele honderden broedende vogels, en ’s winters plaatselijk zeker wel tegen de duizend van deze zeer luidruchtige beesten. In de winter slapen ze het liefst met z’n allen bij elkaar op een slaapplaats, bij voorkeur in een park. Ze maken dan niet alleen een immens kabaal, ’s zomers bezetten ze ook nog eens veel nestholen van de boomklever en specht. In hoeverre dit schade oplevert voor deze inheemse vogel in nog onbekend. Wordt vervolgd! “
Grappig. Van enkele honderden toen naar inmiddels enkele duizenden nu. In Vlaanderen net zo trouwens: van 50 in 1974 naar minstens 28.000 nu. In Engeland 8.600 broedparen in 50 jaar tijd. Het blijken liefhebbers van de stad. Papegaaienkenner Roelant Jonker: “Omdat ze niet goed tegen de winterkou kunnen, en ze hier ’s winters genoeg voedsel kunnen vinden op voedertafels en in parken.”
Halsbandparkiet-vrij
Ik woon sinds vier jaar in Schoorl. Daar zitten ze (nog) niet. In Alkmaar inmiddels al wel zo’n 100. En een paar weken geleden zat er ineens een in Schoorl. Heel hard te roepen in een groenstrook, vlakbij ons huis. Maar blijkbaar vond hij geen partner, en is hij weer weggevlogen. Den Haag en omstreken vormt de zuidgrens van zijn areaal. Maar wat gaan de onderzoekers hier aan doen? Met welk advies gaan zij komen? Een populatie huiskraaien is inmiddels verwijderd uit Hoek van Holland. Wat overigens enkele tientallen vogels betrof, en wat nog helemaal niet meeviel om dit uit te voeren. Maar wat te doen met de 10.000-den halsbandparkieten? Is er al een recept voorhanden? Zijn ze eigenlijk eetbaar? De slechtvalk heeft ze al wel ontdekt. En hoe vergaat het straks de grote Alexanderparkiet? Want die zullen ook rap toenemen.
De problematiek van exoten is onderwerp van de Week van de invasieve exoten, die deze week plaatsvindt. Klik hier voor het programma.