In het bos zie je nu stevige groene blaadjes boven de grond uitkomen, het begin van een nieuwe boom! Dat kan een eik worden, van een eikel die in de herfst naar beneden is gekomen.
Voedzaam
De eikel is de vrucht van de eik en is rijk aan koolhydraten (zo’n 40 procent), vetten (15 procent) en proteïnen (6 procent). Het is dus een belangrijke voedselbron. Wilde zwijnen, veldmuizen, bosmuizen, rosse woelmuizen, herten, reeën, gaaien, sommige eenden, beren, grijze eekhoorns en rode eekhoorns, ze zijn er allemaal gek op.
Nieuwe bossen
Wie zorgt er voor een goede verspreiding van eikels? Gaaien leggen her en der in het bos voorraadplaatsen aan van eikels. Maar die vergeten ze nog wel eens. En zo kunnen er complete nieuwe eikenbossen ontstaan.
Varkens
Ook varkens lusten graag eikels. In de eikenbossen van Spanje en Portugal worden nog jaarlijks varkens losgelaten, zodat die een feestmaal hebben. Voor ander vee, zoals paarden zijn eikels juist schadelijk of zelfs dodelijk. Zij kunnen de grote hoeveelheden tannine in de eikel niet verwerken.
Kiemen
Als een eikel op de grond is gevallen duurt het nog een tijdje voordat het een boom kan worden. Meestal duurt het tussen de zes en de vierentwintig maanden voordat een eikel gaat kiemen.
Het begin van een nieuwe eikenboom
Rijp en groen
De rijpe, bruine eikels hebben de voorkeur van de meeste dieren. Rode eekhoorns kunnen zelfs flink ziek worden als ze de onrijpe, groene eikels hebben gegeten. Alleen wilde zwijnen hebben geen voorkeur voor bruin of groen.
Insecten
Ook veel insecten zijn dol eikels. De eikelboorder, een keversoort, slurpt met zijn lange snuit niet alleen graag de vetten uit de vrucht, maar legt er na de maaltijd ook een eitje in, waarna de eikel een kraamkamer wordt.
Een gaai met een eikel in zijn snavel, foto: Pieter Espeel
