De Siberische grondeekhoorns in Tilburg: aaibare exoten

Marloes Blom

25 maart 2021 .

Siberische grondeekhoorns

In maart, als het blad net tevoorschijn komt, verlaten de Siberische grondeekhoorns hun winterverblijf in de grond

Min of meer per ongeluk vestigden zich in de vroege jaren 70 Siberische grondeekhoorns in Tilburg. Natuurfotograaf Edwin Giesbers portretteerde voor Roots april deze aaibare exoten – in de stad waar ze inmiddels geliefde medebewoners zijn.

Op een gure, bewolkte dag in maart drentel ik door het Wandelbos in Tilburg-West. De bomen zijn nog kaal, maar aan de struiken komt al frisgroen blad tevoorschijn. Bij de parkvijver schiet een kleine vogel met een exotisch uiterlijk over het water en landt verderop op een tak: het is de prachtig blauw met oranje gekleurde ijsvogel. Volgens een voorbijganger zit dit vogeltje bijna dagelijks op dezelfde tak, om vanaf die uitkijkpost visjes te vangen. In het Wandelbos zie ik her en der onverwachte natuur: dit stadspark werd in 1917 ontwikkeld door landschapsarchitect Leonard Springer, die er onder meer bomen uit Noord-Amerika aanplantte, zoals mammoetbomen, moerascipressen en sequoia’s. En je vindt in dit park nog meer geïmporteerde exoten dan alleen die fraaie bomen. Want hier leven ook de chipmunks, oftewel Siberische grondeekhoorns. Misschien wel de bekendste bewoners van Tilburg.

Siberische grondeekhoorns
Overal in het Wandelbos kun je de kleine eekhoorns zien, maar als ze even stil zitten, zijn ze soms best lastig te ontdekken. Foto: Edwin Giesbers

Achtergebleven bij verhuizing?

Aangezien de Siberische grondeekhoorn – de naam zegt het al – oorspronkelijk niet in onze streken voorkomt, is het een beetje een mysterie waar de Tilburgse kolonie vandaan is gekomen. “Daarover doen verschillende verhalen de ronde”, vertelt Erik Korsten van de Zoogdiervereniging. “Het meest plausibele verhaal is dat in 1972, bij de sluiting van het voormalige Burgers Dierenpark in Tilburg, tijdens de verhuizing van de dieren naar andere parken een kist met daarin ongeveer 250 Siberische grondeekhoorns kapot is gevallen, waardoor de eekhoorns konden ontsnappen.” Dit verhaal is ook beschreven in het boek Het Tilburgs Dierenpark van Nicole van Dijk (de dochter van de eigenaar van het voormalige dierenpark). Een andere theorie is dat de dieren bij de sluiting van de dierentuin achterbleven omdat hun verblijf afgebroken werd in de periode dat ze in hun grondhol in winterslaap waren. “Dat de eekhoorns zijn ontsnapt bij een transport is het meest aangehaalde verhaal, maar het is nog steeds onduidelijk wanneer dat dan precies zou zijn gebeurd”, aldus Korsten.

Leven in harmonie

Feit is dat de Siberische grondeekhoorn een exoot is die zich met succes in Tilburg heeft gevestigd en inmiddels zeer geliefd is bij de Tilburgers. Temeer omdat de dieren zich niet invasief verspreiden en er tot nu toe geen directe aanwijzingen zijn dat ze een negatief effect hebben op andere soorten – ze worden dus ook niet bestreden. Ze leven in harmonie met andere soorten, zoals de gewone (rode) eekhoorns die ook in het Wandelbos leven en in andere gebieden in de buurt, zoals Oude Warande en Vredelust-Heidepark. De Siberische grondeekhoorns, die rond eind oktober, begin november in winterslaap waren gegaan, zijn in de eerste weken van maart weer uit hun grondholen tevoorschijn gekomen.

Siberische grondeekhoorns
In maart, als het blad net tevoorschijn komt, verlaten de Siberische grondeekhoorns hun winterverblijf in de grond. Foto: Edwin Giesbers

Tekst en foto’s: Edwin Giesbers

Meer lezen

  • Edwin Giesbers, de fotograaf en schrijver van dit artikel, maakte ook filmopnames van de eekhoorns – je ziet ze bij Video.
  • Wie dacht dat eekhoorns de hele winter slapen, heeft het mis. Sterker nog: ze zijn in de wintermaanden juist actief. Het is paartijd en eekhoorns gaan geregeld op vrouwenjacht. Van december tot begin maart zijn ze dus extra actief. Lees hier meer over eekhoorns op vrouwenjacht.
  • “Een grondeekhoorn is gek op bloemen en eet ze de hele dag door”, zegt fotograaf Alex Pansier. Hij maakte er deze schitterende foto van.

HART VOOR DE NATUUR

Tips voor verantwoord fotograferen

...