De film De Wilde Stad, waarin de natuur van Amsterdam centraal staat, draait vanaf 1 maart in de bioscoop. Vogels, waaronder de blauwe reiger en de meerkoet, spelen in de film een belangrijke rol. Roots sprak met producent Ignas van Schaick: “Als je begrijpt hoe een meerkoet leeft in het water bij je huis, heeft dat meer impact dan een ontmoeting met een edelhert in een natuurgebied.”
Een gierzwaluw arriveert bij het nest met voedsel. Per keer brengen ze 300 tot 500 insecten.
In een overzichtelijke wereld leven dieren en planten in een natuurgebied en is de stad het domein van de mens. Maar de wereld is niet overzichtelijk. Ook in de stad krioelt het van de mieren, merels en muizen, en met wat geluk zie je een slechtvalk een postduif pakken. Het gekke is: bijna niemand valt die stadsnatuur echt op. Al die iepen, varens, dagpauwogen, ratten, ringslangen, vossen, blauwe reigers en halsbandparkieten, die bonte stoet levendigheid die er schuimt tussen het beton, trams en asfalt, het blijft vaak onopgemerkt door de gemiddelde stadsmens.
“Precies dat is de reden waarom De wilde stad de ondertitel ‘ongeziene natuur’ heeft”, vertelt producent Ignas van Schaick van EMS Films. Eerder was Van Schaick al betrokken bij De nieuwe wildernis, de bioscoophit uit 2013 over de Oostvaardersplassen. “Wij mensen kijken vanuit ons eigen beperkte perspectief naar de wereld om ons heen. Voordat ik aan De wilde stad begon, zag ik Amsterdam vooral als een stenen woestijn met hier en daar een stadspark, aangelegd door mensen. Maar wanneer je je verdiept in de ecologie van de stad, dan zie je ineens een enorm rijk natuurgebied vol voedsel, groen en huisvestiging voor planten en dieren. Zo kantelt het beeld van een door mensen gedicteerde leefomgeving naar een door dieren gedomineerd ecosysteem.”
Nationaal park Amterdam
De wilde stad gaat op 1 maart in première. De makers laten Amsterdam vooral zien vanuit het perspectief van dieren, denk aan slechtvalken, gierzwaluwen, ratten of wilde eenden. “Zo zie je ineens hoeveel natuur er is in de stad of in je eigen woonwijk.” Van Schaick zegt dat er alleen al in Amsterdam zo’n tienduizend soorten planten en dieren leven. Dat is een kwart van de Nederlandse biodiversiteit. Als je het zo beschouwt, verandert Amsterdam – net als andere grote steden – ineens in een soortenrijk natuurgebied dat kan concurreren met een nationaal park. “Er leven natuurlijk geen dassen of edelherten in de stad; vooral planten en het kleinere dierenleven doen het er goed. In het Vondelpark komen bijvoorbeeld zo’n vijftig soorten bijen voor. Ook is het aantal soorten vogels in de stad relatief hoog. Tegenwoordig zie je zelfs scholeksters en slechtvalken rondvliegen.”
Een rode eekhoorn op begraafplaats Zorgvlied in Amsterdam.
Visdiefjes op het dak
Ook een markant voorbeeld van onverwachte stadsnatuur biedt het dak van recyclingbedrijf Van Scherpenzeel, gevestigd in het Westelijk Havengebied. Daar broedt jaarlijks een kolonie visdiefjes op het dak. Van Schaick: “Het dak is verklaard tot natuurgebied, zelfs de steentjes op het dak mogen niet worden verwijderd. Niet iedereen is daar blij mee, want er broeden ook kokmeeuwen. De jonge meeuwen springen van het dak af en scharrelen rond op de grond van het bedrijf. De kokmeeuwouders vallen vervolgens weer de medewerkers aan omdat ze hun jongen willen beschermen.”
Een kat casten
De hoofdrol in de film is niet weggelegd voor een vogel, maar voor zijn aartsvijand: de huiskat. Van Schaick: “De kat leidt scènes in en vormt bruggetjes tussen verschillende verhaallijnen. Veel mensen hebben een emotionele band met katten en daarom is zo’n dier heel geschikt om je de film in te trekken; bovendien is de kat buiten ook gewoon een wild dier met een eigen territorium die vogels en muizen vangt.”
De hoofdrolspeler, genaamd Abatutu, is een beetje een sullige kater met een klein hartje. De makers vonden hem via Catvertise, het dierencastingbureau van Sabine van der Helm. “Zij heeft deze kat van jongs af aan meegenomen de stad in. Dan zat hij in een mandje in de fiets en ging mee naar de Albert Cuyp of in de metro. Hij is dus volkomen gewend aan drukke situaties. Voor ons was Abatutu de ideale kat om mee te filmen.”
De voice-over in de film wordt terughoudend ingezet, legt de producent uit. “De kat krijgt een inner voice, dus bijna vanuit de gedachtenwereld van de kat kijk je naar Amsterdam. Maar dat doen we zo minimalistisch mogelijk. Het beeld en het geluid van de stadsnatuur spreken meestal voor zich.”
Lees ook het blog dat Roots-redacteur Daniël Mulder schreef over de film.
Foto’s: Frans Lemmens
