Natuurfotografen met oog voor de natuur

Het lijkt logisch; natuurfotografen hebben oog voor de schoonheid van de natuur. Verreweg de meeste natuurfotografen hebben dat ook en houden daarbij rekening met de kwetsbaarheid van de natuur. Maar helaas zijn er ook natuurfotografen die het niet zo nauw nemen met de natuur. Meestal uit onwetendheid. Alex Plantinga, boswachter publiek op de Veluwe-noord bij Staatsbosbeheer wordt dagelijks geconfronteerd met de schade die deze fotografen veroorzaken. Zijn verhaal:

“Een schitterende opkomende zon dwars door een mistig beukenbos heen, een tak vol met ijshaar, een ree in de sneeuw of een klein paddenstoeltje omringd door bruine herfstbladeren en groen mos. Wat zijn er toch veel onderwerpen te bedenken die in de herfst en winter te fotograferen zijn.

Vaak zijn we, als natuurfotografen, op zoek naar het perfecte plaatje. Onze nieuwsgierigheid laat ons hierin regelmatig leiden. Zie ik daar verderop een nog mooiere paddenstoel? Of zou er achter dat bosje iets anders te zien zijn? Helaas zie ik dagelijks dat een deel van de natuurfotografen en wandelaars zich niet aan de openstellingsregels van de natuurgebieden houden.

Onbewust de fout in

Wanneer ik in gesprek ben met fotografen merk ik dat ze zich vaak niet eens bewust zijn van de regels die gelden in natuurgebieden. Het lijken onschuldige overtredingen maar door de flinke toename van recreatie kunnen al deze kleine overtredingen leiden tot een enorme continue verstoring van de natuur die we met z’n allen juist graag willen beschermen.

Gevolgen

Wat zijn nou precies de effecten van bijvoorbeeld van de paden af gaan of na zonsondergang in het bos aanwezig zijn? Een voor de hand liggend effect is natuurlijk het vertrappen van planten. Doordat mensen van de paden af gaan, en dan vooral in de kwetsbare gebieden, worden bijzondere planten vertrapt. In bossen worden vooral jonge boompjes vertrapt die hierdoor niet meer zullen opgroeien tot volwassen bomen. Een ander effect is het verstoren van broedende of foeragerende vogels. Vooral in de herfst en winter zijn vogels druk met het zoeken naar voedsel. Wanneer er steeds mensen door de gebieden heenlopen is dat zeer verstorend.

Op de vlucht

Hier op de Veluwe zijn het niet alleen de vogels die verstoord worden. De natuurgebieden zitten vol met wilde dieren zoals zwijnen, herten, reeën, vossen en dassen. Deze zijn in de schemer en nacht actief op zoek naar voedsel. Overdag pakken ze dan hun rust die tegenwoordig steeds vaker verstoord wordt door mensen die van de paden af gaan. Buiten het feit dat dit verstorend is voor de dieren, schuilt er ook gevaar in. Niet alleen voor dieren maar ook voor mensen: beeld je eens in dat een dier zo erg schrikt dat het op de vlucht slaat richting een drukke verkeersweg. Met als gevolg veel schade aan dier, mens en materialen.

Regels

Om iedereen toch te kunnen laten genieten van al het moois dat de natuur te bieden heeft, hebben de boswachters van Staatsbosbeheer hele mooie wandelroutes uitgezet. Hier kun je heerlijk genieten en word je langs de mooiste plekjes geleid. Echter gelden hier ook regels waar iedereen zich aan dient te houden. Deze regels worden aangegeven op borden die bij iedere toegangsweg geplaatst zijn. In de natuurgebieden is het niet toegestaan om van de wegen en paden af te gaan en mag je het gebied niet in voor zonsopkomst of na zonsondergang (tenzij anders staat aangegeven). Wanneer wij ons allen aan de regels houden blijft de rust voor de dieren gewaarborgd.

Bewust handelen

Natuurlijk, de natuur is van iedereen. Wij als Staatsbosbeheer proberen de natuur in stand te houden en te versterken. En daar zijn nou eenmaal regels voor nodig. Laten we met z’n allen de regels volgen die in de natuurgebieden gelden. Ook vanaf de paden kun je mooie foto’s maken. Vaak is alleen een ander standpunt al genoeg voor een ontzettend gave foto! Voor foto’s van wilde dieren hoef je niet het pad af of buiten de openstellingstijden in het bos aanwezig te zijn. In veel gebieden is een openbaar wildkijkscherm aanwezig. Vanaf deze plekken is de kans om wilde dieren te zien vaak erg groot. Ook is er de mogelijkheid om tijdens een wildexcursie met een boswachter wilde dieren te spotten. Kortom, mogelijkheden genoeg om de natuur de ruimte en rust te geven en toch met mooie foto’s thuis te komen. Dus wees bewust van de effecten van jouw gedrag in de natuur en praat er ook met collega-fotografen over. Zo creëren we meer rust voor de natuur en kunnen we ook in de toekomst blijven genieten van al het moois dat de natuur te bieden heeft!

Zo fotografeer je een paddenstoel (amethistzwam).

Foto bovenaan: Wouter Vroom