De amethistzwam is gekozen tot paddenstoel van het jaar 2024. Door het spotlicht te zetten op deze rodekoolkleurige zwam hoopt de Nederlandse Mycologische Vereniging zoveel mogelijk vindplaatsen in kaart te brengen. Ook wil zij onderzoeken hoeveel arseen deze paddenstoel bevat.
De Nederlandse Mycologische Vereniging heeft de afgelopen jaren diverse publiekstellingen gehouden om de verspreiding van paddenstoelen in kaart te brengen. In 2022 stond de vliegenzwam centraal en in 2023 de zwartwordende wasplaat. In 2024 wordt natuurliefhebbers gevraagd om waarnemingen van de amethistzwam door te geven via de website Waarneming.nl. Ook is er de oproep om bij de waarneming door te geven bij welke boomsoort hij wordt gevonden.
Rodekoolkleurige amethistzwam
Het hangt van het weer af maar de eerste amethistzwammen, ook wel rodekoolzwam (Laccaria amethystina) genoemd, verschijnen rond september. De naam van de paddenstoel is een verwijzing naar de opvallende kleur: paars-rood als de paddenstoel vers is, in droge toestand is de paddenstoel lichtroze gekleurd. De amethistzwam is een zogenaamde ectomycorrhiza-soort. Dat wil zeggen dat de schimmel samengroeit met wortels van bomen, waarbij water, voedingsstoffen en suikers worden uitgewisseld en zowel de schimmel als de boom voordeel hebben.
Giftig of eetbaar?
In veel paddenstoelkookboeken en op wildpluk-sites wordt de amethistzwam genoemd als eetbaar. Onderzoek heeft echter aangetoond dat vruchtlichamen van de amethistzwam giftige arseenverbindingen bevatten. De paddenstoel bevat twee soorten arseen: het minder giftige organische arseen en het voor zoogdieren en dus ook mensen zeer giftige niet-organische arseen. Onderzoek heeft aangetoond dat een amethistzwam gemiddeld 90 procent organisch arseen bevat en 10 procent niet-organisch arseen.
“Uitgaande van deze gemiddelden en bijvoorbeeld de inname-norm van het RIVM kun je stellen dat de amethistzwam giftig is”, schrijft de Nederlandse Mycologische Vereniging in een persbericht. Daarom wil deze vereniging een project starten om het type arseengehalte in deze paddenstoel te meten. “Hoe groot is de variatie van de verschillende vormen van arseen per vindplaats en vruchtlichaam?”
Meer over paddenstoelen
- Deze 7 paddenstoelen vergeet je nooit meer.
- Zo fotografeer je paddenstoelen het mooiste…
Foto bovenaan: Lia van Looij
