Het is een invasieve exoot die steeds vaker in Nederland opduikt: de Aziatische hoornaar. Deze ‘monsterwesp’ eet o.a. hommels en bijen en brengt zo de biodiversiteit schade toe. Om hem beter te kunnen bestrijden is het belangrijk om waarnemingen te melden.
Waarom de Aziatische hoornaar slecht nieuws is
De Aziatische hoornaar is een exoot: een plant, dier of ander organisme dat van nature niet in Nederland voorkomt. Daarnaast vormt hij een gevaar voor inheemse flora en fauna. Vandaar dat hij bestempeld wordt als invasieve exoot, en al sinds 2016 prijkt op de Europese Unielijst van Invasieve Exoten van de Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit (NVWA). Het gevaar van de Aziatische hoornaar zit ‘m in deze twee dingen, aldus natuursite Nature Today:
- hij eet honingbijen, hommelsoorten en andere bestuivende insecten. Imkers maken zich dan ook ernstige zorgen over de opmars van deze grote agressieve wesp.
- een nest kan in de nazomer bestaan uit wel duizenden Aziatische hoornaars.
Zo herken je een Aziatische hoornaar
Het EIS Kenniscentrum Insecten heeft een duidelijke foto met beschrijving op hun site staan, die je hier kunt downloaden. Een werkster is zo’n 25 mm groot, een koningin is met 30 mm nog een slagje groter. De belangrijkste uiterlijke kenmerken van de Aziatische hoornaar op een rijtje:
- een zwart borststuk
- een zwarte antenne
- een grotendeels zwart achterlijf, met daarop oranje banden (twee smalle en één brede)
- het uiteinde van de poten is geel
Het lastige van deze wesp – en dus ook van de bestrijding – is zijn gelijkenis met de inheemse Europese hoornaar. Hier zie je duidelijk de verschillen tussen de twee hoornaars in beeld. Die verschillen kun je ook zien via de app ‘ObsIdentify’ – hier te downloaden via Google Play, en hier via de App Store.
Een nest van de Aziatische- versus dat van een Europese hoornaar
Naast die uiterlijke verschillen tussen de hoornaars zelf, bouwen ze ook andersoortige nesten:
- Een nest van een Aziatische hoornaar is bolvormig en hangt veelal hoog in bomen
- Een nest van een Aziatische hoornaar kan, aan het eind van de herfst, de omvang hebben van een skippybal – zo’n 90 centimeter (diameter)
- Een nest van een Europese hoornaar bevindt zich meestal vlakbij de grond en in holtes van bomen
Zo geef je een waarneming door: mét foto
Juist omdat de twee hoornaars met elkaar verward worden, is het belangrijk om bij een waarneming via waarneming.nl een foto toe te voegen, aldus Theo Zeegers van EIS Kenniscentrum Insecten tegen Nature Today. “Aziatische hoornaars hebben in de zomer grote volken met één koningin en veel werksters. De werksters horen bij één specifiek nest. Iedere waarneming van een Aziatische hoornaar in de periode half juni tot eind september, betreft werksters en wijst dus op de aanwezigheid van een nest in de omgeving. Die kan dan nog wel tot een kilometer verder hangen.”
Goed om te weten: de Aziatische hoornaar zorgt doorgaans voor minder overlast bij mensen dan de normale wesp, zo stelt Theo Zeegers. Hij komt bijvoorbeeld niet af op zoetigheid, en is niet gevaarlijker dan de inheemse Europese hoornaar. Dat gezegd hebbende: neem vooral wel voorzichtigheid en afstand in acht bij het maken van een foto. En blijf uit de buurt van zo’n nest, dat wordt namelijk fel verdedigd.
Dit doet de gemeente na een melding
De Provincie Utrecht is verantwoordelijk voor het bestrijden van de Aziatische hoornaar en spoort dus waar het kan nesten op om ze te verwijderen. Zodra er via waarneming.nl een melding binnenkomt van een Aziatische hoornaar (liefst dus met foto), wordt het nest opgespoord. In het Zuiden van het land hebben ze al meer ervaring met dat speurwerk, daar duikt deze exoot al langer op. Vorig jaar werd voor het eerst – dankzij een drone met warmtecamera – ook een nest gezien en verwijderd in Veenendaal.
Bronnen: o.a. Nature Today Foto: iStock
Meer over wespen
- Worden wespen aangetrokken door zoete parfum?
- Waarom overleeft de wespenkoningin de winter en het volk niet?
