Wie in november op een verlaten strand rondbanjert, maakt kans op het vinden van het bijzondere zandtulpje, een apart paddenstoeltje. Je vindt hem vooral op de overgang van strand naar duinen, tussen oud helmgras.
De Kwade Hoek op Goeree Overflakkee is een bijzondere plek. In november oogt het als een woeste uithoek, maar wie rondloopt en zich de ogen goed de kost geeft, zal er veel vogels ontdekken. En wie ook naar beneden kijkt en het zand checkt, ontdekt tussen het helmgras een heel apart paddenstoeltje: het zandtulpje. Je moet echt goed zoeken, want hun 4-6 stervormig lobjes steken als een mini-tulp van hooguit 3 cm maar net boven het zand uit. En dan zijn ze soms ook onopvallend dadelbruin, maar als ze vers zijn soms ook wat opvallender oranjebruin. Ze groeien op (rottende) helmwortels in de buitenduinen.
Bijzonder zandtulpje
De beste vindplek is de overgang van strand naar duinen. Het liefst in stuivend zand. Het zandtulpje heeft namelijk een onstuimig milieu nodig, zoals een plek waar het duinzand volop in beweging is. Is deze dynamiek niet of nauwelijks aanwezig, dan ontbreekt het zandtulpje. Er zijn ongeveer 15 soorten paddenstoelen die in dit zilte en zanderige milieu gevonden worden en ze leven allemaal van dode onder- en bovengrondse delen van helm. Het zandtulpje is alleen laat in het jaar te zien. Je kunt het langs de gehele kust vinden op plaatsen waar het duinzand goed in beweging is. Het meest komt het echter voor op de Wadden- en de Zeeuwse eilanden. Als je binnenkort weer lekker uitwaait op het strand let dan goed op in de buitenste duinenrij, wellicht kom je het bijzondere zandtulpje ook tegen.
Weetje
Wist je dat er ongeveer 15 soorten paddenstoelen op de dode delen van helmgras leven?
Boekentip
Bij paddenstoelen denk je in de eerste plaats natuurlijk aan bossen. Maar paddenstoelen komen overal voor, ook in de zeereep van onze duinen. Sterker nog: dit biotoop is opvallend rijk aan soorten, die vaak heel specifiek voor dit milieu zijn en niet in de gangbare paddenstoelengidsen zijn opgenomen. In de Veldgids paddenstoelen III – paddenstoelen van de zeereep vind je maar liefst 160 soorten die hier voorkomen. De soortbeschrijvingen behandelen de kenmerken van de soort, achtergrondinformatie, ecologie en verspreiding, voor de hand liggende verwisselingen en informatie over verdere literatuurstudie. Ook wordt het verschil tussen de ‘witte’ en ‘grijze’ duinen uitgelegd. Er gaat een wereld voor je open!
Broodje aap, ja of nee? Paddenstoelen groeien alleen in de herfst?
In het novembernummer van Roots staat onder andere een prachtige reportage over een andere bijzondere paddenstoelenfamilie: de amanieten.
