Het is misschien wel een van de meest fotogenieke amfibieën ter wereld: de boomkikker. Met ruim duizend soorten wereldwijd een globetrotter. In Nederland komen drie van de zes Europese soorten voor, blijkt uit recent DNA-onderzoek. En het gaat best goed met deze kwetsbare kwakers. Jelger Herder, medewerker van Ravon, legt in Roots juni uit waarom. Online vast een voorproefje.
De Europese boomkikker, dé (enige) inheemse soort in Nederland en België, was in de tweede helft van de vorige eeuw nog sterk bedreigd en zeldzaam. Met een achteruitgangsstatistiek van maar liefst 87 procent zag het er zelfs somber uit voor het kleinste kikkertje in onze regio. Jelger Herder, medewerker bij Ravon, kennisorganisatie voor vissen, reptielen en amfibieën: “Reden te meer om vanaf 2001 een landelijk beschermingsplan te lanceren met herstelmaatregelen om deze prachtige kikkersoort te redden. Onder meer door de aanleg van nieuwe poelen en struweel op kansrijke, voormalige populatieplekken. Ondiepe poelen die snel opwarmen in het zonnetje. De boomkikker heeft die nodig om zich voort te planten. Daarnaast zijn ze geherintroduceerd in tal van herstelde gebieden. Dit heeft op verschillende plekken tot een sterke groei van de populatie geleid. Het blijft echter wel nodig om die poelen en de omgeving bij te houden en te zorgen dat ze visvrij blijven, zodat de boomkikkers zich daar kunnen handhaven. Anders nemen de aantallen gestaag weer af.”
Kwaken in koor
April en mei, met een uitloop in juni, zijn de uitgelezen maanden om boomkikkers te zien en te horen. Herder: “In deze tijd maken de mannetjes een hels kabaal met hun enorme kwaakblazen. Hun luide gekekker begint al voor de schemer, rond de voortplantingspoel. Ze zitten tot in het donker op een meter hoogte in de struiken. Pas als het echt donker is, komen ze naar de rand van de poel om te paren. Maar dan is het intussen al pikkedonker en hoor je ze alleen maar. Wel een fantastisch geluid, dat boomkikkerkoor. Als het aanzwelt, vergaat het horen en zien je. Ze bereiken flink wat decibellen. Het is van grote afstand te horen!”
Zo zet de boomkikker zijn eitjes af
Het vrouwtje zet de eitjes af in ondiep, snel opwarmend water met voldoende vegetatie. De eitjes worden in klompjes van 20 tot 50 stuks vastgemaakt aan waterplanten net onder het wateroppervlak. Zo kunnen er per seizoen tot 20 klompjes geproduceerd worden. De eitjes ontwikkelen zich in ongeveer 3 dagen tijd tot larven. De ontwikkeling van kikkervisjes is sterk temperatuursafhankelijk. Onder de 15 graden Celsius ontwikkelen ze niet, bij een temperatuur van 20 graden ontwikkelen ze in 7 weken tijd.
Benieuwd waar je de meeste kans maakt boomkikkers te zien, hoe je ze het best fotografeert en veel meer? Het complete artikel over boomkikkers, met veel foto’s van de verschillende soorten, vind je in Roots juni – nu in de winkel en eenvoudig te bestellen via de webshop.
Meer zien/lezen
- Prachtige foto: met een braam voor en achter de kikker is er een mooie diepte ontstaan.
- Zo creëer je je eigen tuinvijver
- Dít is het verschil tussen een salamander en een hagedis
- Nu te zien: zonnende zandhagedis
Tekst: Paul Böhre Foto bovenaan: Jannette van der Boon
