Boommarters spoken op zolder

Natuurfotograaf Niels Kooyman hoort steeds vaker geluiden op zolder en vindt uiteindelijk een nest jonge boommarters, op een voor de soort wel heel bijzondere locatie. Een buitenkansje om het familieleven van deze atleten onder de marterachtigen te kunnen fotograferen.

We werden al vaker verrast door de natuur rondom het huisje dat mijn vriendin en ik sinds enige tijd huren, ergens in een Drents bos, maar de geluiden die klinken op zolder tijdens de afgelopen voorjaarsdagen zijn nieuw en vallen binnen de categorie alternatieve ufo-waarnemingen: ‘unidentified fauna object’. Voorlopig onzichtbaar en onbekend, maar zeker niet onopvallend; de nieuwe zolderbewoner sluipt bepaald niet op kousenvoeten rond. We horen met name gestommel, maar ook een schrapend geluid en iets wat lijkt op een bij jeuk krabbend hondje.

Ik heb niet de illusie dat het mysterie is opgelost zodra ik mijn hoofd in het gat naar de vliering steek en dus besluit ik om dit professioneel aan te pakken met het installeren van een wildcamera. Dit type camera registreert warmteverschillen met een sensor die gevoelig is voor infrarode straling en zodra een dier voor de camera verschijnt wordt een korte videoclip opgenomen – het onderwerp merkt daar niets van.

Lege geheugenkaartjes

Nadat ik de camera strategisch heb opgesteld verlaat ik met een goed gevoel de bedompte en warme ruimte en maak het luik achter me dicht. Nu zal snel duidelijk worden met welk dier we te maken hebben, kat in ’t bakkie lijkt mij. Na ruim een week, een week met flink wat herrie op zolder haal ik vol verwachting de geheugenkaart uit de wildcamera en constateer tot mijn verbijstering dat er geen filmpjes zijn gemaakt.

Niets op de houten vloer liet de sensor reageren, je zou bijna in spoken gaan geloven. Snel controleer ik de instellingen van de camera en daar mankeert niets aan, ook reageert de camera normaal bij een test. Wat is hier aan de hand? Mijdt het dier de camera op basis van geur? Ook in de dagen die volgen registreert de camera niets en blijft onduidelijk waarmee we van doen hebben.

Drie hulpeloze welpjes

Dan hoor ik op een ochtend, terwijl ik plaatsneem achter mijn bureau, een klagend gepiep boven mijn kantoor. Subtiel, maar toch. Ik gris mijn telefoon en een hoofdlampje mee en klauter naar de vliering. Het gepiep houdt aan en al snel vind ik in een sleuf tegen de achtergevel, een kleine meter lager dan de vloer, drie hulpeloze welpjes. Tegen elkaar aan gekruld op een bed van afgeknaagde stukjes isolatieschuim, pasgeboren en met hun oogjes nog dicht. Het zijn jonge marterachtigen. Hoe bijzonder! Met mijn arm uitgestrekt in de sleuf maak ik snel een foto en terwijl ik daarmee bezig ben hoor ik de – naar ik aanneem – moeder een verdieping lager in een kabelgoot. Ik kan wel raden hoe ze zich voelt en verlaat zo stil mogelijk de vliering. Daarbij pak ik de wildcamera mee, de situatie is te delicaat en ik bezoek het nest voorlopig niet meer.

Nieuwsgierig naar de complete reportage? Bestel dan het juninummer eenvoudig online.

Boommarter is een nachtbraker

Gewoonlijk werpt een moeder boommarter haar jongen in een boomnest, de naam van het dier klopt wat dat betreft. Boommarters zijn zeer behendige klimmers en jagen behalve op de grond (op muizen) ook in boomkronen op vogels en eekhoorns. Met name ’s nachts en in de schemering, de prooidieren zullen dan ook veelal in hun slaap worden verrast. De populatie boommarters in Nederland is gezond te noemen, het leefgebied is vanaf eind vorige eeuw westelijk uitgebreid en de soort leeft nu in alle provincies.

Meer leuks over marters

• Roots-redacteur Paul Böhre legt uit waarom je in deze periode kans hebt om boommarters te zien.
• Roots publiceert wekelijks een leuk dierenfilmpje, gemaakt door een lezer in de natuur of in de tuin. Antoinette van Lith filmde een vos die een steenmarter begluurt.

Tekst en foto’s: Niels Kooyman