In de rubriek In de ban van… komen mensen aan het woord die een bijzondere fascinatie hebben voor één speciaal aspect van de natuur. Deze maand is dat spoorzoeker Jeroen Kloppenburg, die in de ban is van dierensporen herkennen. Hij ontdekte dat hij dassen ging begrijpen door hun sporen te onderzoeken. Vervolgens bleek dat dit werkte voor alle dieren, én dat spoorzoeken licht werpt op wie we zelf zijn.
We zien een heup, een borstkas en een schedel. Een ruggengraat met wervels. “Dit is het karkas van een hinde”, zegt Jeroen Kloppenburg, misschien wel de enige Nederlander die fulltime met dierensporen bezig is. “Een vrouwtje edelhert. Zie je, op de schedel zitten geen knobbels, de zogeheten rozenstokken. Dit hert had geen gewei. Het karkas ligt hier al even kunnen we stellen bij het dierensporen herkennen. Dát de botten er nog liggen is bijzonder. Normaal gesproken eten wolven hun hele prooi op. Behalve de maag en de ingewanden. Ze openen de buikholte, vaak bij de lies, en gaan er dan mee slepen. Dan vallen de ingewanden eruit. Misschien zijn deze wolven door een mens opgeschrikt.”
Restant van een wolvenmaal
Wolven! Het kan dus echt bij dierensporen herkennen. Tijdens een wandeling zomaar stuiten op het restant van een wolvenmaal, en dat gewoon in Nederland. Op deze nog wat donkere, doordeweekse ochtend voelt dat spannend. Zouden ze zich laten zien? “Waarschijnlijk zijn ze nu in hun rustgebied, daar in die bosjes, verderop”, zegt Kloppenburg. “Maar het is verstandig om af en toe even rond te kijken als je ergens wolvensporen vindt. Het kán zijn dat de wolf dichtbij is en vanaf een verhoging naar je staat te kijken.”
Kloppenburg legt uit waar je een wolvenspoor aan herkent. “De grootte van de afdruk zegt niet alles; er zijn ook grote honden. Maar een wolf loopt nooit te drentelen. Zijn spoor gaat in een rechte lijn. Doelgericht.” En bij een drol: “Zie je die haren? Die wolf heeft een zwijn gegeten.”
Puzzelstukjes: zo herken je dierensporen
In het begin zie je losse elementjes bij dierensporen herkennen. Pas veel later besef je dat dierensporen gekoppeld zijn, ontdekte Kloppenburg. “Dát is het fascinerende van dierensporen. Het zijn puzzelstukjes die in elkaar passen. Dat je door een bos loopt, een eekhoornnest ziet en wat verderop vraatsporen aan hazelnoten en dennenkegels, en beseft dat het allemaal van hetzelfde dier komt. Dan komt zo’n dier tot leven. Dankzij diersporen ga je de natuur echt anders beleven. Vaak zie je in een bos geen dieren, maar wél binnen een kwartier sporen van een vos, een boomklever, een marter, een eekhoorn, muizen, reeën. Dan weet je: ze zijn gewoon overal.”
Het vervolg van dit artikel vind je in Roots februari. Daarin staan meer weetjes en over het herkennen van dierensporen én meer afbeeldingen van dierensporen.
Zelf dierensporen herkennen?
Leer zelf spoorzoeken in een online cursus onder leiding van Jeroen Kloppenburg! Kijk hier voor de cursus Dierensporen en spoorzoeken.
Meer lezen
- Wandelen in het spoor van de wolf
- Speuren naar wolven op de Veluwe – met een wolvendeskundige
Tekst: Marjolein van Rotterdam
Foto bovenaan: Getty Images
