Gifmengers: de geheimen van giftige dieren

Marloes Blom

2 november 2022 .

giftige dieren

De blauwgeringde octopus is weliswaar een weekdier, maar hij heeft wel hoornachtige kaken. En daarmee kan hij gevaarlijk bijten.

Bericht bekijken

GIF! Slangen, schorpioenen, giftige spinnen. Alleen al als je ze ziet, breekt het koude zweet je uit. En één enkel kikkertje kan duizend mensen vergiftigen. Maar zelfs van de gruwelijkste gifmengers is het gevaar beperkt. Kijk, lees, huiver en relativeer.

Gif-strategieën

Gif toedienen kan grofweg op drie manieren: steken, bijten of je op laten eten. Dat laatste wil natuurlijk geen dier, dus maken de giftige liefst vooraf duidelijk dat ze niet te vreten zijn. Vaak doen ze dat met opvallende kleuren. Vooral contrasten werken goed. In het esperanto van de natuur is de combinatie zwart-geel onmiskenbaar.

Behalve voor de verdediging wordt gif ook ingezet om een prooi te verlammen of direct te doden. De werking is vaak uiterst efficiënt. Sommige stoffen leggen het zenuwstelsel van het slachtoffer lam, andere verstoren de bloedsomloop. Hoe het verder precies zit met gif, en wat bijvoorbeeld het verschil is tussen bloedgif en zenuwgif lees je in Roots november. Daarin ook een portrettengalerij van giftige dieren, waaronder dit giftige trio.

3x giftige dieren

1. Zenuwslopend diner: de kogelvis

Een aantal inwendige organen van de kogelvis bevat een levensgevaarlijk zenuwgif. Desondanks staat het dier bij chique Japanse visrestaurants als ‘fugu’ op het menu. Een kundige kok weet de giftige delen te omzeilen, maar bijna elk jaar verliezen een of meer gasten hun leven. En even zoveel koks hun baan.

2. Bijtende tuinspin: de roodwitte celspin

Als nieuwkomer en potentieel giftige bijter kwam de valse wolfspin deze zomer in het nieuws, maar een beet van de roodwitte celspin is pijnlijker en waarschijnlijker. Dit algemene tuinspinnetje jaagt op pissebedden. Als hij beklemd raakt tussen een houtblok en een hand, gebruikt hij zijn gifkaken ook.

Benieuwd of hij ook bij jou in de buurt is gezien? Check waarneming.nl.

De roodwitte celspin jaagt op pissebedden. Maar hij schroomt niet om zijn gifkaken te gebruiken als hij beklemd raakt… | Foto Getty Images

3. Gifsnavel: de blauwgeringde octopus

Octopussen zijn weekdieren. De enige harde delen die zie hebben zijn hun hoornachtige kaken, die lijken op een vogelsnavel. Ze kunnen er gevaarlijk mee bijten. Vooral de blauwgeringde octopus, want dit herkenbare hummeltje produceert ook voor een mens potentieel dodelijk gif.

giftige dieren
De blauwgeringde octopus is weliswaar een weekdier, maar hij heeft wel hoornachtige kaken. En daarmee kan hij gevaarlijk bijten. | Foto Getty Images

TEKST GEERT-JAN ROEBERS | FOTO’S GETTY IMAGES

Roots november

In Roots november o.a.:

Pak ‘m dus mee uit het winkelschap of bestel ‘m eenvoudig online.

Meer lezen

  • Oppassen voor de adder, dat is het advies wanneer je door een heidegebied wandelt. Worden schapen op de heide weleens door een adder gebeten? Roots-expert Jelger Herder zocht het uit.
  • Deze zomer dook de grootste wesp van Europa, de reuzendolkwesp Megascolia maculata, op in België. Is hij ook gevaarlijk voor mensen?
  • Welk dier het grootste gevaar vormt voor mensen ligt er maar net aan hoe je gevaar definieert. Voor deze top tien van gevaarlijkste dieren ter wereld kijken we naar het aantal mensen dat jaarlijks sterft na contact met een dier, wereldwijd. Daarbij laten we de mens zelf, als moordenaar van zijn eigen soort, even buiten beschouwing. Check hier de 10 gevaarlijkste dieren van de wereld.  

HART VOOR DE NATUUR

Tips voor verantwoord fotograferen

...