De exotische Amerikaanse rivierkreeft zorgt al decennialang voor schade. Aan keringen, oevers en waternatuur. Bovendien verorbert hij andere, inheemse dieren. Maar dit dier bestrijden is zo simpel niet. Daarom roepen de waterschappen en het ministerie van LNV je hulp in om zo hèt perfecte vangmiddel voor deze indringer te bedenken. Met heuse geldprijzen voor de winnende ideeën – oplopend tot duizend euro.
De Amerikaanse rivierkreeft | Foto: Paul Böhre
Hoe het ooit begon
Sinds de jaren 60 maken exotische rivierkreeften een enorme opmars in Nederland. De bekendste rivierkreeft is zonder twijfel de rode of Amerikaanse rivierkreeft. In 1985 maakte die z’n opwachting in Den Haag. Inmiddels zit hij overal – met name in het midden en het westen van Nederland. Met als voornaamste bolwerk de regio tussen de grote steden: Den Haag, Rotterdam, Utrecht en Amsterdam. Maar ook in andere gebieden verspreidt hij zich in rap tempo, zoals in Noord-Brabant en Gelderland. Zonder ingrijpen zal het diertje meer en meer gebieden veroveren.
Een rode Amerikaanse rivierkreeft wandelt over een straat in Utrecht, op zoek naar nieuw leefgebied | Foto: Luc Hoogenstein
Het leed door de Amerikaanse rivierkreeft: een optelsom
Het is een relatief klein diertje. Maar het leed dat de Amerikaanse rivierkreeft kan berokkenen is behoorlijk en neemt alleen maar toe. Een opsomming:
- hij graaft tunnels in oevers, keringen en andere infrastructuur met allerlei schade tot gevolg – in het ergste geval een overstroming
- hij eet veel andere soorten dieren op, zoals. …. Daarmee vermindert hij de biodiversiteit.
- hij knipt waterplanten door met zijn scharen wat ten koste gaat van de waterkwaliteit
- Hij graaft in de bodem waardoor voedingsstoffen loskomen en het water troebel wordt
In onderstaande video vertellen ecoloog Ernst Raaphorst en bestuurder Marcel Belt over de effecten van grote aantallen rivierkreeften op oevers, kades en de waternatuur.
Een Rode Amerikaanse rivierkreeft laat weten dat deze ondiepe waterpool van hem is | Foto: Ronald Verbeek
Vangen dus – maar hoe?
Er zijn al wel vangtuigen voor rivierkreeften. Maar die hebben vaak veel ongewenste bijvangst in de vorm van andere (kwetsbare) soorten. Of ze vangen juist alleen de grotere exemplaren, waardoor de kleine kreeften het rijk voor zich alleen hebben en in een mum van tijd zelf groot zijn.
Hij vangt maar wòrdt zelf ook gevangen – ditmaal door een fuut | Foto: Jan Koeckhoven
De hoop is gevestigd op jou(w denkkracht)
Samen met het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) zoeken de waterschappen, waaronder Delfland, een nieuwe methode in de strijd tegen deze indringer. Dat kunnen ze vooralsnog niet alleen, vandaar een prijsvraag. Het perfecte vangtuig moet voldoen aan de volgende criteria:
- Het vangt efficiënt veel kreeften – ook de kleine(re) exemplaren
- Het vangt zo min mogelijk andere dierensoorten
- Het is diervriendelijk en veroorzaakt geen onnodig leed bij de kreeften
- Het leidt niet tot (milieu)schade of andere overlast
- Het is praktisch toepasbaar in veel verschillende typen wateren
- Het werktuig is ook vanuit kostenoogpunt breed toepasbaar
- Het idee is haalbaar en niet te complex
De prijsvraag – zo doe je mee
Werk je idee uit in een beschrijving, en aan de hand van foto’s, tekeningen en/of berekeningen. Stuur je idee vóór 12 januari 2021 in via het landelijke platform voor de watersector: winnovatie.nl. Hier lees je nog wat meer details over de prijsvraag – en over de noodzaak ervan. Een jury van experts buigt zich over alle ingediende ideeën en kiest aan de hand van de criteria de drie beste ideeën uit. De ideeën worden gebruikt bij de ontwikkeling van het nieuwe vangtuig. Wie weet ga je ervandoor met de hoofdprijs van € 1000, of de tweede- of derde prijs (respectievelijk € 450 en € 250). De uitslag volgt uiterlijk 12 februari 2021.
Meer lezen
- De Amerikaanse rivierkreeft is niet de enige invasieve exoot – ook bijvoorbeeld de Amerikaanse grijze eekhoorn is een ‘indringer’.
- Van oorsprong is Nederland geen papegaaien-en-parkieten-land. Inmiddels wel – dit zijn de 5 papegaaien en parkieten in Nederland.
BRON: NATURETODAY.NL
