“Hé, een paddenstoel”, zegt bijna iedereen die een paddenstoel ziet. Toch hebben de ruim 5.000 soorten paddenstoelen die Nederland telt, allemaal een eigen naam. Maar hoe onthoud je ze? Roots selecteert 7 paddenstoelen die hun naam eer aandoen, en die je dus eenvoudig herkent als je eropuit trekt.
1. Inktviszwam
Eenvoudiger kan niet, de inktviszwam is net een inktvis die op zijn kop staat. De rode kleur maakt van deze stinkzwam een extra opvallende verschijning. De inktviszwam is een exoot die via woltransporten vanuit Australië in de Franse Vogezen is beland. Van daaruit maakt deze paddenstoel een opmars door Europa. In 1973 is de soort voor het eerst in Nederland gezien.
Favoriete plek: op hopen houtsnippers of op vermolmd hout in wegbermen en loofbosranden. Te zien: zomer en herfst.
2. Witte kluifzwam
Deze lijkt overduidelijk op een bot waar honden mee rondlopen. In Nederland zijn ruim twintig kluifzwamsoorten, maar de witte kluifzwam is veruit het meest herkenbaar.
Favoriete plek: humusrijk zand, klei en leem in bossen en bosranden. Te zien: zomer en herfst.
3. Rodekoolzwam
Als je niet beter weet, zou je denken dat rode kool uit pot wordt gemaakt van rodekoolzwammen; de kleur is namelijk identiek. Rodekoolzwammen worden ook wel amethistzwammen genoemd. Die naam verwijst weer naar het violetkleurige kwarts. Er bestaan bijna geen paddenstoelen die dezelfde kleur hebben, dus verwarring kan nauwelijks ontstaan. De rodekoolzwam wordt ook wel amethistzwam genoemd.
Favoriete plek: bodem van loof- en naaldbossen. Te zien: herfst.
4. Aardappelbovist
Het vruchtlichaam is door de vorm en het vlekkerige patroon net een aardappel die op de grond ligt. Als je deze soort ziet en je roept: ‘dat is een aardappelbovist’, dan heb je bijna gelijk. Er zijn namelijk verschillende aardappelbovisten: de kleine en de gele aardappelbovist zijn algemeen. Aardappelbovisten vallen onder stuifzwammen, de sporen worden verspreid via de lucht.
Favoriete plek: bossen, parken en lanen. Te zien: zomer en herfst.
5. Gestreept nestzwammetje
Dit kleine bekervormige zwammetje lijkt sprekend op een vogelnestje waarin ‘eieren’ liggen. Wat je ziet zijn zilvergrijze peridiolen (verpakte sporenpakketjes) die er als eitjes uitzien. De ‘eitjes’ zitten met een draadje vast aan de bodem van de beker totdat ze door een vallende regendruppel worden weggeslingerd. Er zijn drie soorten nestzwammen in Nederland waarvan twee redelijk algemeen: gestreept nestzwammetje en bleek nestzwammetje.
Favoriete plek: op stammen, stronken, takken van loofhout. Te zien: herfst en winter.
6. Geweizwam
Hoe simpel wil je het hebben? Deze is niet te verwarren met een andere soort en het tot zeven centimeter grootte vruchtlichaam is vertakt als een gewei van een edelhert. Er zijn ook mensen die er een tak in zien. De witte kleur op dit zwammetje komt doordat het is bedekt met sporen. Het zwammetje wordt steeds zwarter wanneer de sporen verdwijnen.
Favoriete plek: leeft op dode takken, stronken van loofbomen en houtsnippers . Te zien: het hele jaar door.
7. Geschubde inktzwam
In Nederland komen meer dan honderd soorten inktzwammen voor, maar deze inktzwamsoort is simpel te herkennen aan de langgerekte vorm van de hoed en de vele wollige schubben daarop. Als de sporen van de geschubde inktzwam rijp zijn, gaan de plaatjes vervloeien en druppelt er zwarte ‘inkt’ omlaag om de sporen te verspreiden.
Favoriete plek: op pas omgewerkte, voedselrijke grond op dijken, akkers, wegbermen, parken en bosranden. Te zien: zomer en herfst.
Meer fascinerende verhalen over paddenstoelen
- Kom je onderweg een mooie paddenstoel tegen? Met deze fotografietips maak je er prachtig beeld van.
- Zoek je een wandeling met veel paddenstoelen? Wandel deze Roots-route…
- Vliegenzwammen, iedereen vindt ze mooi. En op deze hotspots staan er veel bij elkaar.
- Hoe groot wordt de grote parasolzwam?
- Op deze website lees je nog veel meer over paddenstoelen.
Foto bovenaan: Petro Hetjes
