Panters van de polder

Paul Bohre

19 september 2023 .

Iedereen kent ze, maar bijna niemand ziet ze: kleine roofdieren als de wezel, hermelijn en bunzing. Bioloog, natuurfotograaf en schrijver Edo van Uchelen neemt ons mee in zijn prachtige boek over de wereld van deze fascinerende, felle jagers, die hij zelf de mini-panters van de polder noemt.

De eerste keer dat Edo van Uchelen een wezel ziet, herinnert hij zich nog als de dag van gisteren. Hij was nog student biologie en rende geregeld door de polders rondom zijn toenmalige woonplaats Mijdrecht. “Ineens steekt er een zoogdier het pad over. Een langgerekte muis?”, dacht ik eerst. “Dan richt het dier zich op. Kegelen noemen kenners dat, zo rechtopstaand speuren ze de omgeving af. De wezel kijkt me even recht in de ogen, zoiets vergeet je nooit meer.”

Panters van de polder
Als je ongelooflijke mazzel hebt zie je een hele familie jonge hermelijnen rennen over het fietspad. Foto: Edo van Uchelen

Alleenstaande moeder

Veel natuurliefhebbers herkennen dit tafereel misschien wel. Verreweg de meeste waarnemingen van een wezel of hermelijn gaan immers zo. “Je ziet ze in een flits over het fiets- of wandelpad oversteken en paf, vervolgens verdwijnen ze in het hoge gras. Foetsie. Je kunt zoeken wat je wilt”, zegt Van Uchelen. “Eigenlijk maak je nog de beste kans om ze te zien in de periode van eind juni tot zeg eind juli, begin augustus, als het vrouwtje jongen heeft. Soms heeft ze er wel zeven. En omdat zij er alleen voorstaat, maar wel al die bekjes moet voeden, moet ze ook overdag op pad om prooien te verschalken. En de jongen komen als ze groter worden op een gegeven moment tevoorschijn. Ze gaan dan buiten het hol spelen, vooral ’s ochtend heel vroeg of tegen het eind van de avond.”

Panters van de polder
Wezel met spitsmuis. Foto: Edo van Uchelen

Panters van de polder

Het meest fascinerende aan de kleine rovers is hoe ze jagen. Ze achtervolgen prooien die veel groter zijn dan zijzelf. “Het zijn de panters van de polder”, aldus Van Uchelen. “Ga maar na, een wezel vangt soms een konijn. Hij bespringt het dier al rennend, bijt het vechtend de halsslagaders door en doodt zo zijn prooi. Vervolgens sleept de wezel dat konijn naar zijn hol. Als je de verhouding tussen rover en prooi vergelijkt met een leeuw en zijn prooi, dan is een wezel die een konijn pakt hetzelfde als een leeuw die een olifant doodt! Het gebeurt een enkele keer dat een wezel of hermelijn zich vastbijt in een prooi die zo sterk is, dat ze samen de lucht in gaan. Er is een heel bekende foto van een groene specht met een wezel op zijn rug. Veel mensen dachten dat die foto gefotoshopt was, maar het was echt! Beide dieren kwamen uiteindelijk weer op de grond terecht en ze hebben het allebei overleefd. Het zijn bijzondere dieren, met een fascinerende manier van leven. Maar waar je wel heel erg je best op moet doen om ze te zien. Maar krijg je ze dan mooi op de foto, dan heb je ook wel iets heel moois in handen.”

 

Zelf marters zien?

  • Edo van Uchelen heeft een fotohut die geschikt is gemaakt voor het zien en fotograferen van verschillende soorten marters. Reserveren kan via wildernistrek.nl.
  • Roots fotoblogger Bert Kok haalde een nachtje door bij de marters en de bunzings!
  • Dassen behoren tot de marterachtigen. Lees hier het bericht over een Utrechtse dassenfamilie.

Boek over marters

Bunzing, hermelijn en wezel, kleine roofdieren, door Edo van Uchelen. Over dieren die bijna iedereen wel kent, maar waar bijna niemand iets van weet. Dit boek brengt daar verandering in. Edo neemt je mee in de wereld van deze felle jagers. Prijs: € 24,95. Info en bestellen kan via knnvuitgeverij.nl.

Foto bovenaan: Edo van Uchelen

Wat je leest in Roots november:

  • November + treevember: aanpoten!
  • Successtory: de oehoe
  • Herfstwandelen in het spoor van de Hierdense Beek (+ routekaart)
  • Natuurommetje bij Zuidlaren
  • De mooiste lezersfoto’s van eekhoorns
  • Film ‘Het wilde België’: in gesprek met de maker
  • 11x pretty in pink, van zoutmeer tot roze dolfijn

En nog veel meer. Bestel deze Roots snel – binnen Nederland betaal je geen verzendkosten.

HART VOOR DE NATUUR

Tips voor verantwoord fotograferen

...