Voor het is eerst is de grootste wesp van Europa, de reuzendolkwesp Megascolia maculata, op twee plekken in België opgedoken. Deze soort rukt op uit het zuiden. Het goede nieuws: hij is ongevaarlijk voor mensen, ondanks hun imposante grootte (tot wel 5 cm) en uiterlijk. Met het warmer worden van het klimaat kunnen we wellicht ook in Nederland exemplaren verwachten.
De reuzendolkwesp is een Zuid-Europese soort met de meest noordelijke vondsten in Tsjechië. Ze is onmiskenbaar door haar 5 centimeter grote lijf, volledig zwarte lijf met 4 gele vlekken en de gele kop bij het net iets grotere vrouwtje. Deze wesp parasiteert op larven van grote bladsprietkevers zoals het vliegend hert, de neushoornkever en de julikever. Allemaal soorten die zowel in Vlaanderen als Nederland voorkomen. Het vrouwtje vliegt laag boven de grond op zoek naar deze ondergrondse larven die ze wellicht op geur vindt. Eenmaal gevonden graaft ze zich een weg naar de larve en legt er een ei op. De parasitaire wespenlarve voedt zich dan met deze ene keverlarve alvorens zich te verpoppen in een nieuwe kever. Deze wespen halen hun nectar opvallend vaak uit grote blauwe of paarse bloemen zoals distels.
De reuzendolkwesp op een artisjok in de tuin van de ontdekker. Foto Arno Thomaes
Reuzendolkwesp in de tuin
Een eerste waarneming werd gemeld op 26 juni 2022 via Waarnemingen.be, toen in Bellegem (West-Vlaanderen) een dood exemplaar gevonden werd op een terras. Wespenspecialisten Fons Verheyde en Augustijn De Ketelaere brachten de soort op naam en stelden vast dat het om de eerste waarneming van de soort en familie in België ging. Enkele dagen later vond keverexpert Arno Thomaes een tweede exemplaar in het centrum van Sint-Niklaas (Oost-Vlaanderen). De wesp zat op de bloem van een artisjok in zijn tuin maar vloog onmiddellijk op.
De reuzendolkwesp legt haar eitjes graag in bladsprietkevers zoals deze julikever, met een lengte van 4 cm ook geen kleintje. Foto Paul Böhre
Grootste wesp van Europa
Thomaes herkende de wesp meteen en wist dat het om een nieuwe soort voor België ging. Toen de wesp terugkwam, kon hij haar fotograferen. Het bleek om een vrouwtje te gaan van 42mm. In zijn tuin staan heel wat stokrozen, zonnebloemen en artisjokken in bloei en daar kwam ze wellicht op af. Arno Thomaes is onderzoeker aan het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek waar hij zeldzame en beschermde kevers zoals het vliegend hert bestudeert. Hij wilde deze parasitaire wesp al enkele jaren zien in Zuid-Europa en vond nu het eerste levende exemplaar in België. Veel warmte minnende soorten profiteren van de opwarmende aarde en verspreiden zich noordwaarts in Europa. Recente voorbeelden zijn de vuurlibel, bidsprinkhaan, Aziatische hoornaar , en allerlei soorten sprinkhanen. Deze twee waarnemingen van de reuzendolkwesp zijn wellicht geen toeval en geven aan dat ook deze soort profiteert van het opwarmende klimaat en opschuiven naar het noorden. Houd Waarnemingen.be in de gaten!
Bron: Natuurpunt.be, Arno Thomaes. De foto’s van de reuzendolkwesp zijn ook van Arno Thomaes.
