Van wie is die poep?

Caroline Vogel

18 juli 2022 .

Dieren en hun poep

Poepende buizerd. Foto Henk Wagner

Erg dol zijn we niet op poep. Het stinkt, het is een vermeende bron van besmetting en poep vernielt kwetsbare planten. Een misvatting, want mest kan voeden, verleiden, bebroeden, markeren, verbergen of juist openbaren. Hoog tijd voor een ode aan de drol.

Het klinkt misschien wat overdreven, maar een flinke verse koeienvlaai of paardenbolus is bijna als een regenwoud. Je vindt er leven in alle soorten en maten. Voor tientallen soorten insecten is de mest voedsel en kraamkamer. De allerkleinste bewoners, de kleine mestvliegen, arriveren al enkele minuten nadat er is gepoept. Die kleintjes kunnen namelijk alleen in kakelverse mest graven en ruiken deze dan ook op honderden meters afstand.

Insectenparadijs

Na deze eerste groep insecten verschijnen al snel gele strontvliegen, mestzwemtorren en veldmestkevers. Ze graven, eten en leggen eieren tegen de klippen op. Haast is geboden, want in een mum van tijd arriveren ook hun parasieten en rovers.

Een ware orgie breekt los. Graafwespen halen op de drol insecten om aan hun jongen te voeren. Sluipwespen droppen eieren in de larven van de mestinsecten waarna de sluipwesplarve de larve van het ‘mestinsect’ vrolijk begint op te eten, libellen laven zich aan een insectenmaal en vlinders komen drinken van het zoute, mineraalrijke poepvocht.

De enorme insectenrijkdom blijft natuurlijk niet onopgemerkt en trekt vogels, reptielen, amfibieën én zoogdieren. Kraaien hakken enthousiast in de poep, roodborsttapuiten, veldleeuweriken en zwaluwen vissen insecten van de oppervlakte en ook reptielen komen snacken.

Dieren en hun poep
Poepende buizerd. Foto Henk Wagner

Bewegende vlaaien

Inmiddels beweegt de vlaai of bolus zo ongeveer, zóveel larven kruipen en krioelen erin rond. Vette larven, voedzame sappige smakelijke larven; zeer geliefd bij dassen. Zonder een spatje smetvrees krabt de das met zijn poten de vlaai of vijg open om er met grote graagte de larven uit te happen.

Door al het gegraas van insecten en hun larven raken de uitwerpselen goed doorlucht en bacteriën en schimmels tieren er dan ook welig in. Paddenstoelen als mestinktzwammen en vlekplaten ploppen uit de hopen en ook slakken en wormen hebben het prima naar hun zin.

Ondertussen is het ook plantentijd geworden. Met de kruiden en grassen krijgen de grote grazers ook heel veel plantenzaden binnen. Ideaal voor de planten. Tijdens de passage door het maag-darmkanaal wordt het harde schilletje rondom het zaad namelijk gedeeltelijk afgebroken, waardoor het zaad beter ontkiemt. Ontspruiten in een kiembed van verse, voedselrijke mest; een betere start is voor een plant nauwelijks denkbaar. De tijd verglijdt, de poep verteert en verdwijnt in de bodem. Voedsel voor de planten. De cirkel is rond.

Dieren en hun poep
Poep-zoekkaart, met uitleg op de achterkant. Illustraties Jasper de Ruiter

Deze handige zoekkaart bestel je op de site van illustrator Jasper de Ruiter

Meer lezen & luisteren?

HART VOOR DE NATUUR

Tips voor verantwoord fotograferen

...