Varens zijn oeroude planten waar een zweem van mysterie omheen hangt. Dat, en hun schoonheid, maakt ze voor Gerda van Uffelen onweerstaanbaar. In Roots mei spreken we Gerda uitgebreid over haar fascinatie voor alle soorten varens. Online delen we vijf weetjes over deze bijzondere plant.
Als klein meisje raakte Gerda van Uffelen al in de ban van varens. Ze werden een levenslange passie. “Intussen ben ik gepensioneerd, maar voor mij zijn ze nog even mooi als toen. Varens zijn ongelooflijk mooie planten. Die verscheidenheid alleen al qua soorten. Al die kleuren groen – zelfs in de winter. Al die vormen. Bloemen zijn ook prachtig hoor, maar ze leiden wel af van het blad. De charme van varens is dat je juist daarnaar kijkt. Door alle aandacht voor bloemen vergeten we dat bladeren ook heel bijzonder zijn.”
Het volledige interview met Gerda vind je in Roots mei, daarin ook meer over de precieze levenscyclus van varens.
Wel 10.000 soorten varens & meer weetjes
Varens zijn taaie rakkers, ze kunnen onder zware omstandigheden in leven blijven.
In Europa zijn er ongeveer 140 soorten. Wereldwijd ongeveer 10.000 soorten varens, verspreid over 220 geslachten in een veertigtal families. De meeste nu nog levende varens stammen uit het trias, de jura en het krijt.
Varens komen overal ter wereld voor, behalve waar het aardoppervlak het hele jaar door bedekt is met zeewater of met sneeuw en ijs.
Sporendoosjes heten officieel sporangia.
Meerdere sporendoosjes kunnen een sporenhoopje vormen, een sorus.
Meer lezen
- De lievelingsvarens van Van Uffelen zijn de eikvaren en de mannetjesvaren, over beide varens schreef zij een stukje in de heruitgave van de Flora Batava.
- Wie de term orchideeën hoort, zal in eerste instantie waarschijnlijk denken aan hoge, fel gekleurde planten in het moeras. Maar er zijn ook soorten die juist op schrale grond leven. Of op dennennaalden of zomaar in een wegberm. Juist dit zijn bijzondere mini-orchideeën.
- Het is altijd weer een prachtig gezicht: een groepje witte klokjes van het lelietje-van-dalen, mooi afstekend tegen het frisse groen. Vaak groeit deze plant onder een paar oude eiken of beuken. Roots tipt twee hotspots om ze te bewonderen, en geeft antwoord op de vraag: wanneer bloeien lelietjes-van-dalen?
Tekst: Marjolein van Rotterdam
Foto bovenaan: Getty Images
