Vijf weetjes over de zeester

Paul Bohre

4 januari 2024 .

Vaak spoelen na stormen op onze stranden duizenden zeesterren aan, losgewoeld van de zeebodem door de sterke stroming. Vijf weetjes over de zeester, een heel bijzonder dier.

De zeester (Asterias rubens), komt voor in de Atlantische oceaan, Noordzee en de Oostzee. Maar er zijn ook zeesterren die in hele koude zeeën en in tropische zeeën leven. De kleur van ‘onze’ zeester is licht oranje tot diep-paars.

Zeester

Vijf weetjes over de zeester

1 Zeester met 7 armen!

De meeste soorten zeesterren hebben vijf armen, maar er zijn er ook met 10 of wel 44 armen. Toch zie je ze wel eens met minder armen rondkruipen. Meestal is er dan één afgebroken, die later gewoon weer aangroeit. Heel soms gaat daarbij iets fout en ontstaan er twee in plaats van een nieuwe arm. Zo’n zeester heeft dan 6 armen. In 2015 vonden duikers in het Grevelingenmeer echter een zeester met zeven armen. Extra bijzonder!

2 Mond en anus andersom

Bij de zeester zitten de mond en anus precies andersom: de mond zit aan de onderkant, zijn anus in het midden op de bovenkant. Op de bovenkant zit een glad vlekje met kleine gaatjes er in, dit is zijn waterfilter.

zeester
Met zijn armen vol zuignappen klemt hij schelpen vast, en kraakt hij mossels na een lange strijd. Foto: Paul Böhre

3 Gek op mosselen

De zeester is gek op mosselen, maar probeer die zelf maar eens open te maken met je handen! De zeester kan een mossel openbreken door twee armen op de linkerklep en de andere armen op de rechterklep vast te zetten. De mossel sluit haar kleppen met de sterke sluitspier, maar de zeester heeft geduld. Naast het feit dat de mossel constant kracht moet zetten op zijn sluitspier, krijgt hij ook geen zuurstof meer omdat de zeester zijn watertoevoer afsluit. Als de mossel moe wordt, begint de zeester te trekken, en na enkele uren volhouden laat de mossel vaak de schelphelften los. De zeester stulpt dan zijn maag door zijn mond naar buiten en legt die over de weerloze mossel. Zo wordt de mossel in zijn eigen schelp opgegeten en verteerd.

4 Verwijderservice

Wanneer een zeester iets eet dat hij niet kan of wil eten, heeft hij bij zijn mond twee speciale tangetjes zitten die het kunnen verwijderen.

Vijf weetjes over de zeester
Wie goed zoekt op het strand, komt misschien mini-zeesterretjes tegen in een verlaten skelet van een krabbenschaal. Foto: Paul Böhre

5 Vrije seks

De geslachtsklieren zitten in de armen en de bevruchting vindt in het zeewater. Wanneer een mannetje merkt dat er een vrouwtje in de buurt is laat hij zijn zaadjes los en het vrouwtje haar eitjes los. De zeester gaat op het uiteinde van haar armen staan om haar eitjes los te laten. Het vrouwtje laat ongeveer twee en half miljoen eitjes los en het gebeurt meestal 1 keer per jaar. Meestal in het voorjaar. Een tijdje later vind je dan als je heel goed zoekt de eerste minuscule zeesterretjes.

Foto bovenaan: Paul Böhre

Meer lezen over de zeester?

HART VOOR DE NATUUR

Tips voor verantwoord fotograferen

...