De aarde bestaat voor een groot deel uit water, vanuit de ruimte is de aarde dan ook vooral een blauwe planeet. Maar hoe komt al dit water eigenlijk op aarde? Sterrenkundejournalist Govert Schilling zocht het uit voor de rubriek Wat een Vraag in Roots.
De aarde is de enige planeet in het zonnestelsel met zeeën en oceanen. Het leven op aarde is zo goed als zeker ontstaan in die oceanen. Gek genoeg weet niemand precies waar al dat water vandaan komt.
Water bestaat uit waterstof (H) en zuurstof (O) – twee elementen die veel voorkomen in het heelal. Maar de aarde is ruim 4,5 miljard jaar geleden samengeklonterd uit kleinere hemellichamen, en daarbij kwam enorm veel warmte vrij. Genoeg om al het aanwezige water te doen verdampen, waarna de waterstofatomen in de ruimte verdwenen. Kort na het ontstaan was onze planeet dus waarschijnlijk kurkdroog.
De aarde vanuit de ruimte oogt als een bol vol water. Foto: Nasa.
Komeet als waterbrenger
In de eerste paar honderd miljoen jaar werd de aarde (net als de andere planeten) bekogeld door talloze kometen: kleine hemellichamen die grotendeels uit ijs bestaan. Er is dan ook lange tijd gedacht dat het meeste water op aarde afkomstig is van kometen. Als je een glas kraanwater drinkt, zou je eigenlijk gesmolten komeet drinken.
Recent onderzoek aan kometen, zoals door de Europese ruimtesonde Rosetta, heeft echter uitgewezen dat komeetijs doorgaans een wat andere samenstelling heeft dan aards oceaanwater. Tegenwoordig worden de rotsachtige planetoïden beschouwd als de belangrijkste ‘waterbrengers’.
Noordzee. Foto: Edwin Giesbers
Oerwater
Toch denken sommige geologen dat op z’n minst een deel van het water op aarde al aanwezig was sinds het ontstaan van de planeet. Een extreem dikke dampkring heeft misschien voorkomen dat al het oerwater verdampte, ondanks de hoge temperatuur. Het is heel goed denkbaar dat een deel van al het water er altijd al is geweest, en dat de rest deels van planetoïden en deels toch van kometen afkomstig is.
Foto bovenaan: Niels Kooyman
Meer leuke natuurvragen (en de antwoorden)
- Drinken zeevogels zout zeewater?
- Hoe ontstaat zout water precies?
- Drinkt een zeehond zeewater?
