Zeldzame grote vos neemt toe

Paul Bohre

13 maart 2025 .

De kleine vos is een van de bekendste vlinders in Nederland. Sinds een paar jaar wordt ook een ander familielid steeds vaker gezien: de grote vos. Je herkent deze vlinder aan het ‘atoomteken’ op de vleugel. Vooral in maart maak je kans er een te zien.

De grote vos overwintert, net als de dagpauwoog en citroenvlinder, als volwassen vlinder (imago). Dit betekent dat ze ook al vroeg in het jaar gaan vliegen, vooral als het zonnetje even goed schijnt, dan warmen ze zich op. De afgelopen twee weken kwamen er alweer flink wat meldingen binnen op Waarneming.nl. Wie deze prachtvlinder graag wil zien moet nu op pad: het vroege voorjaar is de beste tijd om deze vlinder te zien te krijgen.

Kans op de bijzondere grote vos
De grote vos heeft vier ronde vlekken op de bovenvleugel. Foto: Paul Böhre

Zeldzame grote vos neemt toe

In de zuidelijke en oostelijke helft van Nederland maak je de meeste kans, daar zijn ze tegenwoordig zelfs vaker te zien dan de kleine vos. Maar ook in West-Nederland zijn ze waargenomen. Vlinders koesteren luwte en warmte. Ze warmen zich graag op in het zonnetje en worden dan actief. De grote vos is inderdaad groter dan de kleine vos en hij fladdert op een andere manier. Ze zweven soms ook even. Ook de iets valere kleur oranje is een aanwijzing, maar het belangrijkste en doorslaggevend kenmerk is het  vlekkenpatroon op de voorvleugel. Dat heeft iets weg van het atoomteken.

Kans op de bijzondere grote vos
De Oostelijke vos heeft ongelijkmatige, meer vierkante vlekken en is meer fel oranje van kleur. Foto: Paul Böhre

200 eitjes

Eigenlijk best bijzonder dat we deze vlindersoort weer vaker zien, want hij was ruim tien jaar geleden bijna verdwenen uit Nederland en België. In het voorjaar van 2011 werden er voor het eerst grotere aantallen in ons land gezien, zo’n 60 waarnemingen. En de afgelopen jaren wordt hij steeds frequenter gezien. En wat nog mooier is: de afgelopen zomers is ook weer voorplanting geconstateerd. De vlinder overwintert in holle bomen en gaat in het voorjaar op zoek naar een partner. Daarna worden er zo’n 100 à 200 eitjes gelegd waaruit de rupsen groeien. De rupsen gedijen alleen op perenbomen, pruimenbomen, wilgen en iepen.

De kleine vos heeft twee kleine vlekjes op de bovenvleugel. Foto: Paul Böhre

Zoek de verschillen

Roots collega Daniël Mulder zette de verschillen tussen alle vossen mooi op een rij. Tip: tel de (kleinere) ronde vlekken (atoomteken!) en de vorm ervan op de vleugel.

Check Waarneming.nl voor de laatste meldingen. Je kunt hier ook zelf je meldingen doorgeven! Liefst met een foto.

Op de website van de Vlinderstichting vind je meer informatie over alle vlindersoorten.

Foto bovenaan: Paul Böhre

Hart voor de natuur: klik hier voor  tips voor verantwoord fotograferen