Herfstbladeren fotograferen, thuis of in het bos!

Herfstbladeren fotograferen, dat hoef je niet per se in het bos te doen. Neem eens wat mooie bladeren mee naar huis, dan kun je ze fotograferen onder de meest ideale omstandigheden. We geven handige tips, fotograaf Bert Kok vertelt.

Paddenstoelen, mist, rijp en gekleurde bossen. De herfst is misschien wel één van de meest gevarieerde en daardoor geliefde seizoenen van het jaar voor de meeste fotografen. Tot die groep fotografen behoor ik ook. Met liefde ga ik op de natte bosbodem liggen om die kleine paddenstoelen te fotograferen. Zonder veel tegenzin zet ik de wekker om ‘s ochtends vroeg de mist te fotograferen in het bos. Maar deze keer wil ik het anders aanpakken: ik ga herfstbladeren fotograferen.

De herfst in huis

In het begin van de herfstperiode zie je de natuur met de dag veranderen. Bladeren beginnen langzaam te verkleuren. Van groen naar geel, van geel naar oranje. Totdat ze uiteindelijk bruin en verdord op de grond liggen. Dat wil ik voor zijn, dus speur ik de grond af naar bladeren die nog kleur hebben, maar toch al tekenen van de herfst vertonen. Mijn blik valt op een blad met karakter. Grotendeels groen, bruin/gele plekken en vól met gaten. Voorzichtig plaats ik het blad tussen de pagina’s van mijn veldgids ‘Paddenstoelen’ om het niet verder te beschadigen en vervolg mijn weg naar huis. Thuis gaat de pret pas echt beginnen!

Techniek

Herfstbladeren fotograferen, dat doe je toch niet thuis maar buiten in de natuur? Juist door thuis te fotograferen gaat er een hele nieuwe wereld open. Ik maak namelijk gebruik van een lichtbak. Dit is een zelfgemaakte houten bak. Daarin zit een lichtbron en bovenop een lichtdoorlatende witte plaat. Door hier het herfstblad op te leggen komen de nerven van het blad mooi naar voren en springen de gaten er door de witte achtergrond echt uit. Met een statief en een macrolens kruip ik vervolgens dicht op het blad om de details zo goed mogelijk vast te leggen. De compositie kan ik zorgvuldig bepalen, door met het blad te schuiven totdat ik een mooie diagonaal in beeld heb. Doordat ik vanaf een statief werk in gecontroleerde omstandigheden, kan ik instellingen helemaal zelf bepalen. De ISO zo laag mogelijk: ISO100, de sluitertijd traag met 0.5 seconden en een klein diafragma om zo veel mogelijk scherp in beeld te krijgen: f/9.0. Om trillingen te voorkomen werk ik met Live View en een afstandsbediening. Door Live View te gebruiken, kun je achter op het scherm van de camera zien of het scherpstelpunt goed staat. Vervolgens kun je inzoomen op je schermpje zodat je de scherpte goed kunt beoordelen om daarna de foto te maken. Herfstbladeren fotograferen was nog nooit zo leuk!

Tips bij herfstbladeren fotograferen

• Laat het blad een tijdje tussen de pagina’s van een zwaar boek liggen. Hierdoor wordt het blad écht plat en dit maakt het makkelijker om alle details scherp in beeld te krijgen. Bij een gewelfd blad zul je genoegen moeten nemen met wat onscherpte in de hoeken of gebruik maken van ‘focus stacking‘. Let wel op dat je het blad niet té lang in het boek laat liggen, dan verdwijnen alle mooie herfsttinten uit het blad.

• Neem je tijd, thuis hoef je je niet te haasten en heb je alles zelf in de hand. Ideaal dus om alles naar je zin te maken.

• Zorg voor voldoende licht aan de voorkant van het blad, en vermijd dat er schaduwen van jezelf of je apparatuur op het onderwerp te zien zijn.

• In plaats van een lichtbak kun je ook een stevig wit kartonnen vel gebruiken om vanonder te verlichten. Het vel mag dan niet te dik zijn! Leg het vel dan bijvoorbeeld op twee stapels boeken met een lamp ertussen.

• Probeer veel verschillende composities, veel verschillende instellingen en kies tijdens het nabewerken de beste foto’s uit.